Ga naar de inhoud

Schoolplein herinneringen aan de jaren ‘50/’60

schoolplein


In onze lagereschooltijd hadden we op onze gemengde school wel 2 aparte speelplaatsen.  

Meisjes speelden anders dan jongens, werd gedacht: ballen tegen de muur, springtouwen, elastiek, hoelahoep, knikkeren en kringspelletjes, zoals:                                                                                                                               

“Joepie Joepie is gekomen,                                                                                                                                                                             

heeft een meisje weggehaald,                                                                                                                               

maar ik zal er niet om treuren,                                                                                                                        

gauw een ander weer gehaald”                                                                                                                                

Een kind in de kring zocht uit de grote, zingende cirkel een ander kind uit om mee te dansen. Dit kind koos daarna weer een ander kind en zo ging dat door.  Dit kringspel werd gedaan door bijna alle meisjes van de school samen.  Jongens speelden ruwer, gooiden en schopten harder met de bal, zaten meer achter elkaar aan, trokken elkaar omver, zouden het meisjesspel kunnen verstoren. Vandaar de scheiding van speelterrein.

Functie schoolplein

Op het schoolplein worden vriendschappen gesloten en ruzies beslecht. Het is de ontmoetingsplek, vóór en na schooltijd, tijdens de pauzes, waar niet altijd toezicht is van leerkrachten, waar pesterijen soms welig tieren zonder dat het gezien wordt, laat staan dat er dan meestal ingegrepen kan worden. Jongens gaan op de vuist en meisjes pesten wat onderhuidser, dus minder zichtbaar.  Er worden speelafspraken gemaakt, wie speelt vanmiddag bij wie, en er worden uitnodigingen verspreid voor kinderpartijtjes, waarbij de populaire kinderen bijna iedere week wel gevraagd worden en de minder populaire beteuterd staan te kijken omdat ze wéér niet uitgenodigd zijn. Er heerst een sociale pikorde waarin ieder kind zijn of haar plaatsje moet zien te veroveren.  

Pleinwacht

Ik kan me nog van vroeger herinneren dat er iedere pauze een paar leerkrachten heen en weer over de speelplaats liepen. Zogenaamd om op te letten, maar deze waren drukker in gesprek met elkaar dan dat er op de kinderen werd gelet.  

Gelukkig wordt hier tegenwoordig meer aandacht aan besteed, alhoewel pesterijen nooit helemaal zijn uit bannen. Bovendien hoort het bij het opgroeien en weerbaar maken, maar dit mag natuurlijk nooit tot excessen en onveiligheid leiden. In extreme situaties kan dit pesten levenslange gevolgen hebben.

Meer blogs:

Reacties 15

  1. avatar
    fliflaflo rek'ab

    https://www.daardan.nl/2020/06/dit-is-waarom-de-media-onderwerpen-eenzijdig-belicht-aanpast-of-zelfs-niet-wil-brengen/ toch wel een verontrustend artikel over Sanoma, waar SchoolBANK van is. Een reden voor mij om hier te vertrekken.

  2. avatar
    Rob Aalders

    En als je als doorwinterde complotdenker wilt zeiken, dan zeik je toch. Ga wat leuks doen met je leven kwakdoos!!!!

  3. avatar
    Kees de Bruijn

    Gelijk heb je, als je die mening van fiiflalo bedoelt. Ga ergens anders lopen zeiken.

  4. avatar
    Maya Thielen

    U hebt niet erg veel geleerd op school,dus even terug.

  5. avatar
    hans van veen

    aan je versleutelde naam te oordelen een wantrouwende persoon? het is gezond om beetje wantrouwend te zijn maar alles en iedereen te wantrouwen daar zeg ik altijd van "daar is medicatie voor" Sanoma is gewoon een mediabedrijf met zij voors en tegens. Blijf zelf nadenken en kijk niet te veel ON

  6. avatar
    hans van veen

    HaHa ik had andere reacties nog niet gezien, genoeg gezond verstand gelukkig

  7. avatar
    m Zoete-Bosch

    Op de Mulo hadden wij 's morgens 10 minuten pauze. Op het hoekje van de straat was een heerlijk ouderwets snoepwinkeltje. Je kon dan in de pauze gauw even ontsnappen en voor 5 cent b.v. een zeekaak kopen en opeten. 't Was een heerlijke tijd. Marianne Bosch

  8. avatar
    m Zoete-Bosch

    Zulke dingen zijn mooi om aan terug te denken. Het was in de jaren1960-1964 (Busken Huetmulo in Den Haag. Marianne B.

  9. avatar
    Kees de Bruijn

    Ik vind deze site geweldig. Heb toch al één goede vriend van de basisschool teruggevonden. Alleen erg jammer dat er nauwelijks meerdere klas- en/of schoolgenoten deze site weten te vinden of überhaupt ergens op reageren. L.E.A.O. te Breda (1968/1973) en als basisschool Pius XII-school voor doven en slechthorenden in Breda (1962/1968.

  10. avatar

    Ik kwam als 5-jarige kleuter op de kleuterschool in 1959. Ik weet er niet veel meer van, alleen dat er nonnen waren in 'vol ornaat'. Wat ik me nog wel herinner waren de tegels op het plein, waar je als braaf kleutertje op moest gaan staan als de bel ging. In keurige rijen van 2 kleuters naast elkaar, met een tegel ertussen....zowel tussen- als achter elk kind....moest je met de armen over elkaar en 1 vinger tegen de lippen 'rústig' naar binnen. De non was niet erg aardig zover ik me herinner. Wel weet ik nog dat we haar 'zuster Lodaline' noemden als we het thuis over haar hadden. Het zal haar echte naam niet geweest zijn maar geleken hebben op het afwasmiddel 'Lodaline' dat mijn moeder altijd gebruikte en erg populair bij de huisvrouwen was toentertijd..

  11. avatar
    Henk Döll

    Het schoolplein van mijn jeugd in de jaren 60 op de lagere school zal ik nooit vergeten, evenals het ritueel om het gebouw te betreden. Het was een grote, grijze betegelde vlakte, die met rode tegels was opgedeeld in vierkanten. Op de kruispunten steeds een tegel met een rond gat, voor het knikkeren. In het midden van het plein liep een brede strook, eveneens voorzien van rode tegels. Dit was de scheiding tussen de lagere en hogere klassen en daarover liepen de juffen en meesters heen en weer, om een oogje in het zeil te houden. Voordat we naar binnen konden, 's morgens vroeg, in de pauze of aan het begin van de middag, werd er door de bovenmeester op een fluitje geblazen. Dan moest iedereen stil blijven staan en als was vastgesteld dat iedereen stil stond, werd er nogmaals op het fluitje geblazen en moesten alle kinderen zich in rijen opstellen, loodrecht op het rode middenpad. Per klas (met zo'n 40 kinderen) een rij met meisjes, naast een rij met jongens, de kleinsten voorop en zo oplopend naar de grootsten. Om beurten marcheerden de klassen dan het grote 19e-eeuwse schoolgebouw binnen. Uiteraard werd het gehele ritueel af en toe verstoord, omdat je de grenzen wel eens wilde opzoeken. Maar over het geheel genomen ging het meestal redelijk ordentelijk. Alleen als het goot van de regen, mocht je direct naar binnen.

  12. avatar
    mariel lavrijsen

    Zelf was ik op 2 basisscholen en van het ene schoolplein herinner ik me, dat de kleuters en eerste klassers een soort (auto)karren mochten pakken, waarmee je kon rondrijden. Er zat op een kar na, nergens een rem op, dus die kar met rem, was veel "echter" en leuker om mee te rijden. Een keer was het zo warm, dat alle kinderen in badpak mochten komen en we onder de spuit mochten. Aan de andere kant van de school was ook een stukje plein, waar nog eens een goochear optrad, die crepe-papier in limonade veranderde, wat ik heel fascinerend vond. Van het andere schoolplein herinner ik me vooral nog de drie hinkelbanen, waarvan de een net wat moeilijker was dan de ander. In gedachten zie ik ze nog voor me en weet nog hoe je op elke baan moest hinkelen en springen.

  13. avatar

    De karren in deze foto waren geen speelgoed, denk ik, en het schoolplein was geen gewoon schoolplein. De foto is genomen op het schoolplein van de Haagse Mytylschool (Google Lens). Dit waren lichamelijk gehandicapte kinderen. Dat verklaart waarom de volwassenen in de foto witte jassen aan hebben. Aan de kleding te zien is de foto genomen in de tijd dat mijn ouders jong waren, ergens tussen 1935 en 1950.

  14. avatar
    Jan Schwachöfer

    Voor het begin van de les, en aan het einde van de pauze, gingen we per klas in een dubbele rij staan. Daarna per klas naar binnen. Twee leraren/leraressen patrouieerden terwijl de andere vier koffie dronken in de lerarenkamer.

  15. avatar
    André Volkers

    Midden op het schoolplein van mijn lagere school stond een enórme kastanjeboom. Wanneer de kastanjes vielen was het natuurlijk zaak om er zoveel mogelijk te verzamelen. In de eerste klas (1957) was ik echter in deze periode ziek en kon dus niet rapen. Toen mijn lieve juf bij mij thuis op ziekenbezoek kwam, nam zij een zakje vol kastanjes voor me mee. Dertig jaar later, als gevolg van een fusie van de middelbare school waar zij inmiddels werkte als docent Frans en die van mij waar ik werkte als docent Engels, werden we collega's. Wij hadden samen altijd veel gespreksstof over de oude tijd. Toen zij een aantal jaren later met pensioen ging en o.a. ik haar mocht toespreken, bleef het verhaal over het zakje kastanjes zeker niet onvermeld!