Wij hadden vroeger een kolenkachel in de kamer staan. Met zo’n klep bovenaan waarin mijn vader dan de kolen via een kolenkit. Die klep ging met de pook open die naast de kachel stond. De kolen kwamen uit de kelder. Daar werden ze eens in de zoveel tijd gestort door de plaatselijke kolenboer.
Dat was altijd een heel gebeuren. De kolenboer kwam met ene paard en wagen bij ons door de straat en dan kon je ter plaatse de kolen kopen. Die kolenboer zag er volgens mij altijd wat vreemd en angstaanjagend uit. Eén gezicht met roetvegen en een kap op zijn hoofd met een doek daaraan waarmee hij zijn nek beschermde. Mijn moeder ging dan naar het paard en wagen en nadat de prijs was overeen gekomen werd er besteld. Er was keuze uit antraciet, eierkolen, nootjes 4, cokes en briketten. Die stonden dan achter op het paard en wagen in jute zakken van 30 kilo.
Als de bestelling gedaan was, liep de kolenboer met het mud kolen op zijn rug om het huis heen en stortte die dan door een kelderraampje bij ons in de kelder. Soms wel 3 of vier mud. Mijn moeder hing dan een groot gordijn op tegen de stof. De voorraad kolenwas dan weer voldoende voor ene week 0f 6.
Wij moesten als kinderen in de winter vaak naar de kelder om de kolenkit te vullen. Die werden dan in de kolenkachel met van die mica glaasjes erin gegooid. Vaak zaten we in de winter om die kachel heen en deden spelletjes. Dat waren leuke, gezellige avonden. In de jaren ’60 is het van kolenboer uit het straatbeeld verdwenen. Gelukkig maar, want veel kolenboeren hebben qua gezondheid heel veel te lijden gehad.
Meer blogs:
Reacties 25
Mijn vader was kolen boer voor 20 jaar . Als hij thuis kwam herkende ik hem niet. Hij was na 20 jaar versleten.
Kolenboer was een zwaar beroep en dat je dan na 20 jaar versleten bent, kan ik mij goed voorstellen. Gelukkig is het tegenwoordig anders en hoeven we geen kolen meer te sjouwen, maar je weet maar nooit wat er in de toekomst gaat gebeuren,.
Ja dat weet ik nog goed! Achter het huis hadden wij een kolenhok. En dan kwam Joop Boon de kolenboer hem vullen. Ik moest dan als kind de kolenkit vullen. Er zat een gat onderin waar de kolen zo op te scheppen waren. 4-tjes.
Ja dat weet ik nog goed in 1965 verhuisd van Amsterdam naar Purmerend en daar toen een gashaard
Bij ons in Amsterdam was het kolenhok op zolder n de jaren vijftig, op de vierde verdieping. De kolenboer moest erg veel trappen op!
Zeker weten die tijd !!!!!!!!!!!! de kolen werden dwars door ons huis ( gang en de keuken) in een schuurtje van de achtertuin gestort door die robuuste sterke mannen , waarna mijn moeder de hele marmeren gang kon gaan schoon schrobben.....
memories
Dat herinner ik me nog heel goed. Mijn vader werkte bij een kolenboer en kwam iedere avond als een soort Piet thuis.
Ik herinner me ook goed de "kolenboeren" die eierkolen en antraciet kwamen brengen. Van de Staatsmijnen, waar wij dichtbij woonden, in Geleen. Hadden op hun hoofd en nek n dubbelgevouwen jute zak (dwz een hoek in de tegenoverliggende gestopt, dus t leek n beetje op n monnikskap) tegen al teveel vuil worden. Ze kregen van mijn moeder altijd allemaal n sigaret, die legden ze boven op hun oor, om m na de klus op te roken.
Bij mijn orders was de kolenkist achterthuis, maar toen ik getrouwd was woonden we in een flat,en lager de komen in de kelder, dus moesten we met twee kolenkitten de trappen op en af. Maar Dan hadden we het ook weer een poosje lekker en gezellig warm in de lamer.👍🏻👍🏻
Wij hadden de luxe dat er een kelder onder het huis was. Kitje kolen halen was een eitje.
De kolenboer kwam bij ons door de poort,en stortte de kolen in een bak van de schuur. Mijn moeder had veel zorgen want het was ieder jaar weer een probleem om de kolen te kunnen betalen .
Ik kan me als klein kind nog de kolenhaard herinneren, die kitten dat deed mijn vader, want ik mocht er wel een schepje kolen in gooien, maar ik kreeg het ding nooit van de grond. Maar al heel snel kregen we aardgas en toen liet mijn vader meteen centrale verwarming aanleggen en dat vond ik wel stoer. In de zomer ging de cv soms aan als het koel was(in de zomer een kachel aan vond ik eigenlijk maar vreemd) en nergens was het in de winter meer koud in huis.
Bij ons lagen de kolen op zolder. We woonden op een bovenhuis. De kolenboer bracht het boven. Zelf moest ik weleens turf ophalen om de kachel aan testeken. Kinderen van nu denken dat je het over een colakit hebt. Steenkool is voor hen onbekend.
Mijn vader was ook kolenboer . Weet nog dat hij onder de kolenstof en gruis thuiskwam en zich bij de gootsteen en in de teil schoonboende .
Mijn vader kocht altijd in de zomer een aantal "mud" kolen. Een mud was ongeveer 50 kg kolen. Eigenlijk was een mud een inhoudsmaat. Nu komen we deze term alleen nog in puzzels tegen. De kolen werden in verschillende formaten gekocht afhankelijk van, waar ze voor gebruikt werden. Wij hadden eierkolen, briketten en ruwe kolen. Ruwe kolen voor doordeweekse dagen, eierkolen voor de zon- en feestdagen, briketten voor de was te stoken. De kolen werden echter pas dan ingezet als het stookhout op was. Stookhout was in die tijd alles wat maar kan branden.
Wij zijn naar Amsterdam-Osdorp verhuisd in 1963. Daarvoor in Oud-West (Overtoombuurt), maar uit die tijd weet ik niet waar de kolenvoorraad opgeslagen was. Vermoedelijk onder het huis, want als je de tuin in wilde moest je een trappetje af. Moest toen ook nog niet kolen scheppen. Later in Osdorp had je in het schuurtje waar je de fietsen kon plaatsen, naast de voordeur, een speciaal hok voor de kolen. Met planken die je eruit kon schuiven (naar boven). In dat hok werden de kolen gestort en als je dan de kolenkit moest vullen kon je eenvoudig onderin uit de opening de kolen opscheppen. Ik kan me wel herinneren dat we altijd om de kachel heen gingen zitten als het weer eens erg koud was in de winter. Er was natuurlijk maar één kachel in huis. Gelukkig hadden de jongens (mijn broer en ik) een slaapkamer die grensde aan de schoorsteen. Dus een beetje warmer dan in de andere slaapkamers. Dit duurde gelukkig maar een paar jaar want al snel kwam er gasverwarming. Een grote kaskachel ( een DRU) met een langwerpige brander. Die gaf zo'n enorme hitte af dat je niet te dicht bij de kachel KON liggen. Er was geen geld om meer kachels te installeren, laat staan een hele CV installatie.
Wij hadden in de oorlog zelfs twee kachels in de kamer, een voor kolen en een voor hout alles wat verder brandbaar was, zoals afval dat overbleef bij het braken van vlas. Weet u nog wat dat is? Mijn grootvader was eerst turfschipper en daarna kolenboer. De kolen werden eerst in een vat van een halve mud geschept (een mud was toen bij on, en volgens de wet in heel het land 100 liter) en dan in een zak gekieperd. De bezorging ging met de handkar of per bakfiets. Ik heb als jochie nog wel geholpen met het duwen van de kar, die echt zwaar was. Het bezorgen was trouwens helemaal zwaar werk; er waren zelfs klanten die de kolen op zolder bewaarden en opa moest ze daar maar heen sjouwen.', soms 20 mud!
Bij ons stond een grote kolenbak in de tuin. Ik moest daar op gaan zitten als mijn moeder m'n haar knipte. Ze knipte een keer in m'n oorlel omdat ik niet erg stil kon zitten.
Ik weet het nog als de dag van gisteren.Als de kolenboer kwam werd de woonkamer vol met kranten gelegd waar de kolenboer overheen moest lopen, want hij moest de woonkamer door.Daar hij er niet al te schoon uitzag waren de kranten een uitkomst.Op het balkon was een kolenhok en daar verdween dan de bestelling in. Veel keren de kolenkit moeten vullen en dat was in de winter niet altijd even leuk.Wij woonden op een bovenwoning. De kolenboer had, in mijn ogen. wel erg zwaar werk maar we zaten er weer voor een tijdje warm bij.
Volgens my was een mud 35 kilo. Niet alleen kolen werden per mud verkocht maar ook aardappelen. Ik heb een aantal keren met een mud aardappelen op het stuur van de fiets 7 kilometer naar huis gefietst. De kolenkachen die wij hadden was een Etna 1066.
Wij hadden een kachel in de woonkamer en het fornuis in de keuken. In de zomer werd het kolenhok gevuld want dan was het goedkoper In de winter vlak voor dat mijn vader naar zijn werk ging werd de asla over het looppad in de tuin geleegd. Dan was die vrij van sneeuw.
Jazeker, ook bij mij thuis hadden we een kolenkachel. CV was er toen misschien al maar begin jaren 60 nog alleen in nieuwbouwwoningen vermoedelijk. Wij woonden in een huis van eind jaren 20 dat bij een schooltje hoorde. In de school stond een kachel die op olie werd gestookt, af en toe kwam er een auto om de tank (achter de school opgesteld in het fietsenhok) vol te pompen. In de school was ook een kolenhok uit het verleden dat met zo'n "moderne" voorziening dus geen functie meer had en dat werd nu door ons gebruikt. Af en toe kwam de kolenboer (niet met paard en wagen, dat is wel heel lang geleden) en stortte het hok vol. We haalden dan kolen met de kolenkit naar de huiskamer waar ze in de kachel gingen. Tenslotte hebben we een elektrische haard gekocht waardoor dit ritueel ook tot het verleden behoorde. Dit alles speelde zich af in 't Goy, een dorpje in Utrecht. Overigens heb ik nog een lijntje met de kolenboer: mijn grootvader van moederskant was ooit ook kolenboer, hij had een brandstoffenhandel.
Wij woonden in Amsterdam op 3 hoog in de Pijp. De kolen werden vanaf de straat naar de zolder gehesen (vier hoog). Daar was onze kolenzolder, een met planken afgeschermd hok. In de jaren zestig, toen het aardgas zijn intrede deed, werd de kolenzolder opgeknapt en werd het mijn kamertje.
De kolenboer moest bij ons een hele route afleggen: Via een lange steeg uit de straat achter de onze en dan vis de plaats achter ons huis de schuur in. Via de voordeur en door het huis was geen optie: Véél te veel stof binnen!