jan hammink

Jazz op een droomschool Jan Hammink Tot en met de vierde klas van de Almelose lagere school Margriet wist iedereen het zeker: ik was zeer geschikt voor het lyceum, wellicht zelfs het gymnasium.

Jazz op een droomschool Jan Hammink Tot en met de vierde klas van de Almelose lagere school Margriet wist iedereen het zeker: ik was zeer geschikt voor het lyceum, wellicht zelfs het gymnasium. Ik droomde er al van. Ja ik zweer het, als kleine jongen zag ik het als een droom om later naar dat prachtige Christelijke Lyceum Almelo te mogen! Vanaf de vijfde klas ging het opeens minder met die voorbeel dige leerling. De ULO werd nu het nieuwe doel. Tot die ene moeilijke som kwam. In de zesde klas. Het was voorjaar 1964. Niemand kwam eruit. Zelfs de meester niet. Ik wel. En ik legde het uit, op het bord. De meester reageerde heel verbaasd. "Wil jij niet naar het lyceum Jan?" "Heel graag", zei ik. En zo mocht ik alsnog naar die droomschool... Vijf jaren uit mijn jeugd mocht ik vervolgens op die droomschool slijten. Na vijf jaren was er een waardige afsluiting. Medescholieren namen me op de nek. Ik maakte een ware zegetocht over het plein met mijn rapport in de hand. Ik had een nieuw historisch record gescoord. De cijfers voor godsdienstles en lichamelijke opvoeding niet meegerekend scoorde ik in HBS B klas vier een gemiddelde van liefst 3,54. Zelfs voor Duits scoorde ik een 1. En dat terwijl ik toch met proefwerken regelmatig tweeën, drieën en vieren had gekregen. "Ik vind het achteraf toch niet meer waard dan een één", was de uitleg van de leraar Duits, waarvan me de naam echt niet meer te binnen wil schieten. Voorgoed werd ik van school verwijderd. Wat een onrechtvaardigheid! Het CLA was toch een rechtvaardige school, met rechtvaardige leraren. "Een grapje op z'n tijd moet kunnen, maar nu ga je eruit. Voor straf een som Hammink". Dat was m'n eerste leraar wiskunde. Een leraar Engels: "D'r uit Hammink". "Ok meneer ik zal me melden bij Groen." "Niks bij Groen, bij de conrector Groenhuijsen." (Die leraar had iets met de rector Groen. Hij kroop voor Groen. Altijd zat hij les te geven zittend op een tafeltje en z'n voeten op een stoel. Op die stoel lag een doekje, waarop z'n voeten rustten. Als Groen dan voorbij liep over de gang, was het vaste prik. Onze leraar Engels, beslist niet de meest onsympathieke, kreeg spontaan een rood hoofd, tilde beide voeten iets omhoog en zwaaide naar Groen met het doekje. En iedere keer weer knikte Groen even kort maar statig met het hoofd. Hij had het gezien en begrepen.) "Nee meneer, ik meld me bij Groen. Dat moet, zo staat het in het regle ment." "Hammink, kom terug, ga maar weer zitten." Bij deze leraar werd ik er bijna nooit uitgestuurd. Alleen als Groen afwezig was. Wel scoorde ik in één lesjaar vijftig nullen. Die noteerde de betreffende docent steeds voor slecht gedrag. Begrepen de lereraren mij niet of begreep ik hen niet? Ik weet het niet. Wel weet ik dat er één man was, die de moeite nam met me te praten: mijn leraar Frans. Het effect was heel simpel. Ik deed m'n best met Frans en haalde een voldoende. Om eerlijk te zijn, er was nog een leraar meer, die ook ooit eens met me praatte: een leraar scheikunde. Hij ging bij mij op het tafeltje zitten en vroeg, voor zijn doen opvallend, zacht: "Hammink, vertel nou eens eerlijk. Sinds wanneer doe je nu al helemaal niks meer voor Scheikunde?" Er zijn zoveel voorvallen, die sterk in mijn geheugen staan, dat ik dit hele jubileumboek zou kunnen volschrijven. Ik doe een korte greep. 's Morgens op de fiets over de Van Rechteren Limpurgsingel. Met zo'n twintig leerlingen achter een lange leraar Nederlands. Die fietste met heel zijn lichaam: de rug kwam bij iedere trapperomhaal van ver naar voren tot ver naar achteren. En met diezelfde beweging fietsten we met twintig leerlingen achter hem aan. "Troost je meid", zei een andere leraar Nederlands, die graag pepermuntjes uitdeelde, heel taktisch tegen een meisje voor in de klas, dat niet de mooiste was, "de lelijkste meisjes zijn het eerst getrouwd." Ik moet achteraf toegeven: ze was véél eerder getrouwd dan ik! Heel taktisch was ook de leraar biologie bij dat ene hele mooie meisje uit onze klas: Yvonne. Ik stond pal achter haar en kon het o zo mooi zien dat hij haar heel subtiel streelde onder het schouderbandje van haar BH, het bandje een handbreedte omhoog trok en pats, weer liet zakken. Moet toch kunnen in de jaren zestig! Die ene oorlel, die ik kreeg van die sympathieke leraar aardrijkskunde. Hij had in Zuid Afrika ook les gegeven. ("Weten jullie wel dat die zwarten daar heel graag achter onze blondjes aanlopen. Daar zijn ze echt gek op.") Als één streep liep ik na die lel naar Groenhuijsen om er melding van te maken. De leraar had later in een man tot man gesprek een zeer sluitende verklaring: "Jij deed iets wat jij niet mocht, dus ik deed ook iets wat ik niet mocht". De ene week lag ik, de andere week lag Bertus op de grond. Vaste prik bij de zelfde leraar Duits. Een van ons ging met z'n stoel op twee poten zitten. De andere schopte hem onder uit. "D'r uit Hammink". Bij de deur draaide ik me om: "Maar Bertus schopte me onderuit meneer." "Is dat zo Bertus?" "Ja meneer". "Bertus, jij d'r ook uit". En zo hadden we onze vaste wekelijkse biljartuurtje in het Erve Noordik. Heel vaak werd ik uit de klas gestuurd bij de eerdere gemelde leraar scheikunde. Nooit begreep ik goed waarom. Het moet iets te maken hebben gehad met een bepaalde blik in mijn ogen, die hem niet aanstond. "Blijf met je vieze vette klefferige handjes van die kraan af". "D'r uit, melden bij Toering." Voor straf moest ik dan na schooltijd werken voor de amanuensis. Daar kwam in de praktijk echter niets van terecht. De scheikundeleraar wist dat niet, maar de straffen kocht ik af met gebruikte plastic rietjes, die de man van de KI bij ons op de boerderij De Planthof achterliet na het bevruchten van onze koeien... Eens viel dezelfde leraar van verbazing van zijn stoel. Er was een ingewikkelde som aan ons voorgelegd. Dezelfde som had hij in de andere 4B groep voor de pauze behandeld. In de pauze kreeg ik de complete uitleg van een som, die niemand wist op te lossen. Ook in onze klas niet. "Nou dan zal ik het maar uitleggen", verzuchtte onze docent. "Wacht even meneer. Ik zal het uitleggen", zei ik. "Wil je d'r uit Hammink?" Nee meneer, ik weet de oplossing echt." En vervolgens gaf ik uitleg op het bord. Ik weet niet of deze leraar scheikunde vergelijkbare gedachten kreeg als mijn meester van de zesde klas van de lagere school. Ik denk van niet. Maar zeker weet ik, dat hij absoluut niet begreep wat er zich voor zijn eigen ogen afspeelde. Deed ik dan niets anders dan kattekwaad uithalen op school? Zeker wel. Ik schreef toch al dat ik tot vier HBS B ben 'opge klommen'. Bovendien was ik twee jaar lang bestuurder van het leerlingenparlement. Daar kreeg ik als veertien jarige belangenbehartiger een forse aanvaring met twee gymleraren, die veel regelden op school. "Wij willen een beatband op het schoolfeest heren. Dat heeft ons bestuur besloten." "Jullie besluiten niks. Er komt een jazz band", zo luidde de tegen stelling. De gymleraren wonnen het van de ‘democratie’: er kwam geen beat, maar er bleef jazz. Wedden dat er op de avond van de reünie in deze droomschool weer een jazzband speelt? Deze bijdrage schreef ik op verzoek van de jubileumcommissie in 1997 voor een jubileumboek ter gelegenheid van het 75 jarig bestaan van het Christelijk Lyceum Almelo (CLA), thans Het Noordik. Het werd gewijgerd. ‘Te negatief’ was het oordeel van de commissie!

Christelijk Lyceum Almelo, 1964