Het is een van de oudste en meest succesvolle spaaracties ooit: de Verkade natuurplaatjes. Nog steeds zijn de gevulde albums echte collectors items.
Heb jij ze nog op zolder liggen omdat jouw ouders of andere familieleden ze spaarden?
Verkade plaatjes
De actie begon in 1903 in Duitsland, waar koekjesfabrikant Verkade plaatjes met daarop afgebeelde sprookjes bij hun verpakkingen ging voegen. Men kon deze plaatjes verzamelen en in speciaal daarvoor bestemde albums plakken. Een album bevatte zo’n 144 plaatjes: dat was aardig sparen! Dit werd zo’n succes, dat de actie al snel naar Nederland kwam. Hier kregen de plaatjes het thema dieren en natuur. De eerste albums hadden de thema’s Lente, Zomer, Herfst en Winter, later werden het ook specifieke natuurgebieden. Van 1903 tot 1940 zijn er maar liefst unieke 30 albums uitgegeven. Er zijn zo’n 3,2 miljoen albums verkocht en meer dan 30 miljoen plaatjes uitgegeven.
Kleine schilderijtjes
In de albums kwamen ook teksten met informatie over de plaatjes te staan. Schrijver Jac P. Thijsse werd in 1904 door Verkade benaderd om deze teksten te schrijven. Hij schreef de teksten voor 18 van de 30 albums. Jan Voerman Jr. maakte het grootste aandeel van de aquarellen. Eigenlijk had Verkade zijn vader, Jan Voerman Sr., voor de klus gevraagd, maar die schoof de opdracht door naar zijn zestienjarige zoon. Voerman Jr. werd in het hele land bekend door zijn illustraties, die eigenlijk kleine schilderijtjes waren.
Duizenden brieven per dag
Door het succes van de actie moest er op het kantoor van Verkade een extra afdeling opgericht worden: de Albumafdeling. Deze ontving honderden tot duizenden brieven per dag en werd van 1929 tot 1945 geleid door mevrouw Ruys. Tijdens de drukste jaren had zij wel dertig meisjes in dienst om de brieven te beantwoorden. Soms moesten medewerkers uit de fabriek zelfs bijspringen. Ook organiseerde Verkade tussen 1906 en 1913 verschillende ruilbeurzen, waar Verkade koek en chocolade uit eigen fabriek serveerde.
Herdruk van albums
Tijdens de Tweede Wereldoorlog stopte het bedrijf met de actie, mede door het tekort aan papier. In 1965 verscheen postuum het laatste album met daarin het teksten van Jac P. Thijsse. Later kwam er nog een herdruk van een aantal albums, al werden deze niet meer op dezelfde manier gemaakt.
Aan welke acties heb jij vroeger meegedaan? Ook nu zijn er nog veel spaar- en kortingsacties waar je aan mee kunt doen. Een actueel overzicht van alle acties vind je op Startpagina.nl/kortingscodes.
Bronnen: Zaans Museum, Oneindig Noord-Holland
Meer blogs:
Reacties 8
Verkade plaatjes? Ik was dol op natuurboeken en die van Thijsse waren bovenaan de lijst. Heb nog steeds "Het vogeljaar", en "Vogelzang", en ben reuze zuinig op mijn vier boeken met Verkade plaatjes, "Lente", "Zomer, "Herfst", en "Winter." Weliswaar de herdrukken uit 1975 maar die hebben toch ook de plaatjes erin geplakt, en een voorwoord van Kees Hana. Tock ook al bijna 50 jaar oud, realiseer ik mij opeens ... Over natuurplaatjes gesproken, later waren die er van Rizla cigaretten papiertjes - en het is wel een tken van die tijd dat je er gauw een heel stel plaatjes van bij elkaar kon sparen - helaas heb ik die boekjes niet meer, achtergelaten toen ik naar Australie vertrok ...
Verkade plaatjes die heb ik niet gespaard. Wat ik dan weer wel had waren: sleutelhangers. In de jaren zestig kreeg je bij allerlei soorten boodschappen een sleutelhanger.
Ik kreeg ze allemaal van mijn hospita in Hilversum. Volkomen gaaf en zonder roestvlekken. Jan Voerman jr. De bloemen en haar vrienden. Daar moeten we weerom naar terug. Gewoon verwonderen en waarnemen. Domweg gelukkig in de Dapperstraat.
Ik heb ze en geniet ervan. Onaangetast. Johan
Ik heb van m'n vader de Verkade-albums nog, maar in sommige boeken ontbreekt een aantal plaatjes. M'n ouderlijke huis was eens afgebrand maar weer herbouwd. Die albums hebben nog wat rookschade, soms bruine vlekken op de pagina's.
In de jaren zestig spaarde men bij diverse winkels vaak ook speldjes, weten jullie dat nog?
Ik erfde een enorme stapel albums van mijn vader, allemaal compleet. 'Hans de Torenkraai' was als kind mijn favoriet. Daarna vond ik een 'nog niet vliegvlug' kauwtje, dat ik heb grootgebracht. Ik noemde hem Tjen, naar zijn geluid. Stel je eens voor, een kind van 10 met een vogel die met hem meevliegt, onderweg. Maar mijn moeder werd gék van het gebedel om voer. Tjen is in het najaar vertrokken, samen met zijn soortgenoten naar het zuiden. Vermoedde ik, logischerwijs. Maar nu, op mijn 66ste, denk ik er nog steeds aan. TJEN !!! Ik denk nog wel eens aan hem, wetend dat hij allang dood moet zijn. RIP
[…] Weet jij het nog? De Verkade plaatjes van toen […]