Januari ligt alweer een tijdje achter ons, de maand die de laatste jaren bekend staat als Dry January, een maand geen alcohol gebruiken. Heb jij daar ook aan meegedaan of is dat niet nodig? Als je van mijn leeftijd bent zou het kunnen zijn dat jouw opa of oma lid was van de Blauwe Knoop, een drankbestrijding organisatie.
Wat was de Blauwe Knoop?
Drankbestrijding kent een lange geschiedenis. In 1842 werd de Nederlandsche Vereeniging tot Afschaffing van Sterken Drank opgericht. Drankmisbruik was in die tijd nauw verbonden met slechte, armoe, leef-en werkomstandigheden. De mannen namen vaak hun toevlucht in de drank en brachten daarmee hun gezinnen in nog grotere problemen, niet alleen financieel. Deze vereniging streed alleen tegen het gebruik van sterke dranken zoals jenever, niet tegen het gebruik van bier en wijn. Dat werd nog wel als gezond beschouwd. Vóór de oprichting van deze vereniging waren er al instellingen die, regionaal, streden tegen drankmisbruik.
Blauw was de kleur van de drankbestrijdingsorganisaties, ook internationaal. Bij bijeenkomsten en optochten werden blauwe vlaggen meegedragen en droegen de leden vaak een blauw insigne, een blauwe knoop. Zij werden vaak aangeduid als ‘ridders van de blauwe knoop’ of ‘blauwe knopers’.
Waar kun je terecht als je nu een drankprobleem, of een andere verslaving, hebt? Je zou je kunnen melden bij:
- Ee AA. Alcoholics Anonymous werd in 1935 opgericht door de Amerikanen Bill Wilson en Bob Smith. In 1948 startte de eerste Nederlandse AA-groep;
- De Brijder stichting, die is genoemd naar Klaas Brijder (1920-1999) die ervoor pleitte verslaving niet als crimineel gedrag te beschouwen maar als een ziekte die te behandeld moet worden;
- Een Jellinek kliniek, genoemd naar de Amerikaanse arts Elvin Morton Jellinek. Zijn inzicht dat alcoholisme een ziekte is die te behandelen valt leidt tot de start van de eerste alcoholkliniek in de jaren ’50.
Alcohol in het verkeer
Hebben wij tegenwoordig de BOB-campagne (bestuurder drinkt niet, blijft nuchter), vroeger was daar de ‘glaasje op, laat je rijden’ slogan. Met de bijbehorende kraker van Sjakie Schram.
FRIS party’s
En als je nu pubers in huis hebt ben je misschien bekend met de zogenaamde FRIS party’s. Feesten voor jongeren van 12 t/m 16 jaar waarbij geen alcohol wordt geschonken. Blijkbaar zijn ze een groot succes!
Reacties 2
Wij zijn gewoon opgevoed met het idee dat het niet aan de drank lag dat je het gezellig kan hebben. Dat het aan je eigen mentaliteit ligt. Bij ons thuis vond men mensen die het niet zonder drank gezellig konden hebben alleen maar zielig. De familie van mijn vader was nogal van de drank. Waren ook beruchte vechtjassen. Vooral mijn opa en een van zijn broers. Toen opa oma ontmoette heeft zij de drank in de ban gedaan. Mijn vader mocht ook niet op voetballen omdat daar ook geschonken werd. Oma was streng wat dat betreft, maar het heeft wel geholpen. In onze familie is niemand nog aan de drank geraakt(voor zover ik weet). Zo heeft mijn vader zijn aversie tegen drank en zuipschuiten meegekregen denk ik. Wij, zijn kinderen, hadden er ook helemaal geen behoefte aan, waren er niet mee opgevoed. Toch bleek mijn eerste vriend een alcoholist te zijn. Daarom kon hij nooit ergens een glaasje meedoen. Alleen als hij uitging met zijn zus liep het uit de hand. Gelukkig was dat maar een of twee keer per jaar. Mijn latere man dronk wel eens een biertje maar werd nooit dronken. Dat was wel fijn.
Een bijzondere foto voor mij, bij slijterij Aguilar ben ik begonnen in 1977 en het is volgens mij ook nog in de Jan Evertsenstraat in Amsterdam , daar ben ik namelijk begonnen! Nu met pensioen na 38,5 jaar gewerkt te hebben, bij deze winkels. Aguilar slijterijen één van de voorlopers van het huidige Gall & Gall. Paul Splinter