Een schattig blond meisje met het strikje op haar hoofd, een stoere jongen met een zwarte kuif, een lappenpopje, hun tante met het figuur van een breinaald en de oom met aan elke kant van zijn hoofd maar drie sprietjes haar: weet jij al over wie het gaat? Waarschijnlijk wel, want van Suske & Wiske zijn al 384 albums verschenen. En dit jaar bestaan ze maar liefst 75 jaar. Wist jij deze negen dingen al over Suske & Wiske?
Suske en Wiske begonnen als krantenstrip
Suske en Wiske zijn de geesteskinderen van Willy Vandersteen. Hij begon in 1944 met de eerste schetsen voor een beeldverhaal, dat hij aanbood aan de Vlaamse krant De Standaard. Die zagen er wel wat in: strips in de krant waren erg populair, maar door de oorlog waren Amerikaanse strips niet beschikbaar om in de krant af te drukken. Vandersteen kwam als geroepen! Ook de stripboeken die Vandersteen uitbracht waren een gat in de markt. Ze kostten toen maar een paar gulden, en dat kon iedereen in die tijd na de oorlog net betalen. De eerste boeken waren trouwens dezelfde verhalen die in de krant stonden, maar wel een beetje aangepast. Ze moesten iets korter en grapjes met de actualiteit werden geschrapt.
Willy Vandersteen was als kind al striptekenaar
Hij was oorspronkelijk opgeleid als ornament-maker, net als zijn vader, maar dat bleek een uitstervend beroep toen huizen en gebouwen steeds strakker en minder gedecoreerd werden. In zijn baan als etaleur bij een groot warenhuis ontdekte hij stripverhalen. Echt wat voor hem! Als kleine jongen vertelde hij zijn vriendjes op straat al mooie verhalen, die hij illustreerde met tekeningen in stoepkrijt. Willy ging aan de slag en in het personeelsblad van het warenhuis werd zijn allereerste stripverhaal gepubliceerd.
Wiske had eerst een broertje, Rikki
De dagelijkse strip in de krant was erg populair, alleen had de uitgever de naam van de hoofdrolspelers veranderd in Wiske en Rikki. Huh? Vandersteen vond het bij nader inzien niet zo erg, want Rikki was de oudere broer van Wiske en dat werkte in het verhaal niet goed. Aan het begin van het tweede vervolgverhaal leerde Wiske voor het eerst Suske kennen. Dit verhaal werd uitgegeven in het eerste stripboek van Sus en Wis, met de titel: Op het eiland Amoras. Het had de knalrode kleur en het kenmerkende witte lettertype op de kaft, heel herkenbaar! Aan de binnenkant ziet zo’n eerste stripboek er toch anders uit dan nu: het heeft niet zoveel kleur, alleen een beetje blauw en bruin.
Oude Suske & Wiske’s zijn veel geld waard
Heb je zo’n oude versie in je collectie? Dat is een waardevol bezit! Van het eerste boek Op het eiland Amoras zijn exemplaren geveild voor drie- tot zesduizend euro, afhankelijk van de staat. Een eerste druk van Rikki en Wiske in Chocowakije, de voorloper van de bekende Suske & Wiske, brengt in goede staat makkelijk tienduizend euro op. Het eerste album waar Lambiek in verschijnt, De Spieratoom, brengt duizend tot tweeduizend euro op als het boekje er netjes uitziet.
Suske en Wiske hebben geen ouders – en dat heeft een reden
Vandersteen had goed nagedacht over de ideale personages voor zijn strip. Suske en Wiske kunnen zoveel spannende avonturen beleven, omdat ze geen vader en moeder hebben die ze herinnert aan huiswerk, nachtrust en andere verstandige dingen. Ze zijn natuurlijk ook niet helemaal alleen op de wereld: ze hebben tante Sidonia die met liefde voor ze zorgt, maar ook met ze mee op avontuur gaat.
Ook Schanulleke had eerst een andere naam
Onafscheidelijk: Schanulleke, het lappenpopje van Wiske. Eigenlijk speelt de pop niet zo’n grote rol in de verhalen, alleen vergeet Wiske soms haar pop en dat brengt de hele familie onvermijdelijk in de problemen. Grappig detail: Schanulleke heette in België Schalulleke, maar die naam moest worden veranderd toen de strip ook in Nederland werd gepubliceerd.
Vandersteen veranderde zijn tekenstijl door Kuifje
Willy Vandersteen werd gevraagd om bijdragen te leveren aan het striptijdschrift Tintin. Dat werd gemaakt en in het Frans uitgebracht door Hergé, de tekenaar van Kuifje, maar het succes van de Vlaamse versie viel een beetje tegen. Daarom vroeg de beroemde striptekenaar Willy Vandersteen om hulp, want Suske en Wiske waren toen al erg populair. Maar dan moest wel de tekenstijl worden aangepast, want Hergé vond dat de strips van Vandersteen een beetje volks waren. Vandersteen liet zich inspireren door de klare-lijn-stijl van de Kuifje-strips en dat heeft hem veel nieuwe lezers opgeleverd.
Willy Vandersteen tekende veel meer (en hij werkte niet in zijn eentje)
Misschien denk je dat de tekenaar van Suske & Wiske in zijn eentje in een atelier verhalen bedacht en die tekende, maar niks is minder waar. Hij werkte al snel samen met collega’s omdat het tekenen van de strip anders veel te veel werk zou zijn – en dan moesten lezers lang wachten op een nieuw verhaal. Samen met deze tekenaars vormde hij een studio, de studio Vandersteen. Door te werken met een team had Willy ook tijd om andere verhaalreeksen te bedenken, zoals De vrolijke bengels en Jerom, een serie die alleen over Jerommeke gaat. Ook verzon hij een ridderverhaal, De Rode Ridder, en andere strips.
Lambiek en Sidonia gaan nooit trouwen
Willy Vandersteen overleed in augustus 1990. De strip werd al getekend en bedacht door alle medewerkers van de Studio Vandersteen, maar Willy hield het laatste woord. In zijn testament heeft hij vastgelegd aan welke regels de strips moeten voldoen. Zo mogen er geen personages verdwijnen, seks en drugs blijven taboe, Suske en Wiske mogen niet volwassen worden. En als laatste: Lambiek en Sidonia mogen nooit trouwen.
Bonus: Suske en Wiske als luisterboek
Om de 75ste verjaardag van Suske en Wiske te vieren wordt het eerste stripboek van Willy Vandersteen, Rikki en Wiski in Chocowakije, uitgebracht als luisterboek. Twee Vlaamse acteurs spreken de teksten in en het boek is gratis te downloaden. Er zijn meer verjaardagsactiviteiten gepland: er komt een nieuw album uit en in de Antwerpse wijk Seefhoek, waar Willy Vandersteen is geboren, wordt een groot feest gehouden – maar of dat nog doorgaat, is even afwachten.
Reacties 14
Het eerste album waarin Lambik verschijnt heet 'Het Sprietatoom', niet Het spieratoom. Verder erg leuk artikel.
Bestaat er zo iets als een Suske en Wiske club voor verzamelaars?
en wil je het ook allemaal een keertje in het echt zien, dan is er het Suske en Wiske museum in Kalmthout. https://www.suskeenwiskemuseum.be/ Voorlopig nog even niet maar hopelijk snel terug !!
Zo interessant om te lezen en nu te weten!!! Kan ik de hele uitleg ook pet mail ontvangen? Dan ik het mijn autistische broer voorlezen. Hij is een Suske en Wiske liefhebber. Heeft dacht ik alle stripboeken. Graag reactie. Juist nu in deze Corona quarantaine tijd kan ik hem blij maken!!
😊 Goed van jou Willibrord 😊, die titel 'de Sprietatoom'. Het klonk mij ook al zo niet goed dat Spier ☹.
Ik heb ook nog een aantal van die oude, Vlaamse, exemplaren en in een paar daarvan heet de pop volgens mij 'Schabolleke'. Leuk artikel!
De strips zijn een aantal jaren verschenen in onze regionale krant, de Gooi en Eemlander. De pop heette daar Schabolleke. Lambik heette er Lambiek en Jerom heette er Jeroen. De krantenstrip was toen in het Gooi razend populair. De voornaam Jeroen was in Nederland niet zo gangbaar maar mijn jongere broer (van 1943) heette zo. Een keer in een schouwburgzaal met allemaal Hilversumse scholieren werd zijn naam genoemd, wat een groot tumult in de zaal opleverde !!
Goed gedaan Sabina! Wat ik een beetje mis in het verhaal is die geleidelijke ontwikkeling van de album-uitgaves. Er is bijvoorbeeld een 'blauwe reeks', een zevental verfijnde, in kleur gedrukte verhalen die van '52 tot '57 in het blad Kuifje verschenen waren. Wat de normale albums betreft: die waren aanvankelijk alleen -om de andere 2 pagina's- blauw of rood gedrukt. Daarna -vanaf 1962- een twee-kleurendruk waarin het totaal met bruin-grijze steunkleuren gedrukt werd. De introductie van die nieuwe techniek viel samen met de uitgaves 'Het sprekende testament', 'De geverniste zeerovers' en 'De duistere diamant' (die nog op allebei die manieren gedrukt werden) Die vernieuwing liep door tot 1967 en vanaf die tijd werden de albums full-color. Dat was ook ongeveer de periode dat Vandersteen het voortaan totaal aan zijn medewerkers overliet. Vanaf die tijd werd het allemaal minder interessant m.i. omdat het een formule werd waaraan die medewerkers zich te houden hadden. Kinderen van na die tijd zullen er wel anders over denken. Mijn favorieten zijn nog altijd: 'De snorrende snor', 'De stemmenrover' en 'Het sprekende testament'. Maar dat komt waarschijnlijk omdat ik destijds die avonturen dagelijks in de krant volgde..
Wat gaaf bedankt nooit geweten had ik alle strips maar maat helaas nalezen doorgeven zei mijn moeder dan kunnen meer kinderen genieten van de strips maar goed 75 jaar gefeliciteerd
(antwoord op vraag van Anneke van Strien) Hier kun je alles over Suske & Wiske opzoeken: http://suskeenwiske.ophetwww.net/links/index.php
Leuk om al deze informatie bij elkaar te hebben. Veel wist ik al, maar het is nu wat meer te associëren. Fijne, belangrijke informatie voor de echte fans. Ik ga deze gegevens zeker nog een aantal keer lezen, als ware het een eigen Suske en Wiske-verhaal. Bedankt ervoor.
In 1995 is er een uitgebracht onder de naam - Milky Way en Suske en Wiske - de Mollige Marmotten. Gesponsord door Milky Way. De foto staat op Pinterest /verhaad deel 1 en op bord Milky Way® EU-3 Musketeers®USA en dan bij verzamelingen
weten jullie wel dat er een fanclub Suske en Wiske bestaat? De Fameuze Fanclub. Kijk maar eens op hun site voor nog meer nuttige en leuke informatie.
[…] 9 dingen die je nog niet wist over Suske en Wiske […]