Verdeelde wereld in de jaren ’50 en ’60
Ik groeide op als katholiek meisje. Tot 1965 waren de missen waren nog in het Latijn. De priester stond met zijn rug naar de mensen toe. De communie kreeg je terwijl je – geknield aan de communiebank – de hostie op je tong kreeg. Als kind keek ik gefascineerd naar al die rituelen, het openen van het tabernakel, de schellen die klonken in een verder stille kerk, knielen, opstaan, knielen. Families op vaste plaatsen in banken. Dat zijn de beelden uit mijn jeugd. Wat daar gebeurde was mysterieus en onbegrijpelijk maar het prikkelde ook de fantasie want regelmatig speelden wij, uit de kerk, nog eens ‘misje’ thuis met mijn oudere broer als pastoor.
Bij de overgang van de kleuterschool kwam pas het eerste besef dat er ook andere geloven waren want ineens gingen er kinderen uit mijn klas niet met mij mee naar de eerste klas van de katholieke school. Zij gingen naar de protestantse school die later helemaal niet protestant bleek te zijn maar openbaar! Ik herinner met nog dat ik geschokt was dat ‘zij’ niet meegingen met mij en dat mijn moeder vertelde over andere geloven. Ik vond die verschillen niet leuk.
De eerste heilige communie
Hoe zag jij eruit bij de eerste heilige communie? Kreeg jij ook zo’n kop en schotel met daarop de woorden; ’ter herinnering aan uw eerste heilige communie. Je hoorde ‘erbij ‘ als je communie had gedaan maar wat moest je nou eigenlijk doen als je ter communie ging? Ik wist het echt niet. Ik sloot mijn ogen net als alle andere volwassenen en dan dacht ik, ‘wat moet ik nu eigenlijk zeggen of waar moet ik dan voor bidden? Ik had mijn twee oma’s en een opa nooit gekend dus dan zei ik in mijzelf: doe de groeten aan de oma’s en de opa in de hemel!
Biechten
Heb jij dat ook nog gedaan? Biechten was net zoiets als bidden. Ik wist ook niet waar ik het dan over moest hebben. De kapelaan ‘Piet’ bij ons in het dorp zat elke zondag bij ons aan tafel. Ik ging toch echt niet bij hem biechten. Dan maar de pastoor waar ik door het houtenpatroontje in de biechtstoel maar vaag zijn contouren zag. Wat zei je dan? ” ‘ik heb gelogen. Ik heb een dubbeltje uit de portemonnee van mijn moeder gehaald. Ik heb snoepjes gestolen? Dan kreeg je de absolutie en daarna de penetentie die dan bestond uit het bidden van wees gegroetjes en Onze Vaders.
Glanerbrug, de ene helft protestant en de andere helft katholiek.
Het dorp Glanerbrug, achter Enschede vlak bij de Duitse grens was zo’n dorp dat helemaal opgedeeld was in een protestants en een katholiek gedeelte. De rijksweg die midden door het dorp liep was de scheidslijn. Links was katholiek en rechts was protestant. Zo ging het ook met de winkels aan de rijksweg. Allen winkels waren dubbel. Een katholieke en een protestante visboer, bakker, kledingwinkel, woonwinkel, groenteman, bloemenzaak etc.
Twee geloven op een kussen daar slaapt de duivel tussen!
Toen ik 18 jaar oud was wilde een protestantse jongen verkering met mij hebben. Hij had mij op een avond naar huis gebracht en de volgende dag hoorde ik in de stad dat hij aan zijn vrienden verteld had dat hij voor het eerst een ‘paap’ naar huis had gebracht. Je begrijpt, al zou ik romantische gevoelens voor deze jongen hebben gehad dat dit meteen in de kiem gesmoord werd.
Ik schrok ook altijd van de verhalen van Memories hoeveel liefdes in de jaren ’40, ’50 en ’60 in de kiem gesmoord werden door ouders die er op tegen waren dat hun zoon, dochter met iemand van een ander geloof verkeerde. Herken jij dat?
Alles veranderde heel erg snel
Op mijn 24e ging ik samenwonen met een man die zonder geloof was opgevoed. Ik trouwde met hem en onze kinderen werden niet gedoopt. Ze gingen naar een openbare school en zelf werkte ik ook op openbare scholen.
Ik heb nu vrienden met allerlei verschillende achtergronden. Er zitten eigenlijk geen praktiserende gelovigen meer tussen. Soms hebben we het er nog weleens over hoe het vroeger was. Hoe je als mensen van verschillende geloven tegen elkaar aankeek, de argwaan die destijds groot was.
Persoonlijk heb ik geen echt vervelende herinneringen over gehouden aan het opgroeien met een geloof. Het is in die zin prettig omdat ik zaken kan plaatsen en kennis heb gemaakt met de Bijjbelse verhalen en mijn bagage ken en ook herken bij anderen. Dat vind ik wel een pre.
De katholieke kerk heeft natuurlijk een zeer donkere kant weggemoffeld. Sinds een jaar of 15 komen de misbruik verhalen naar boven maakten en daarmee de zeer kwalijke rol die de gezaghebbenden in de kerk gespeeld hebben door priesters niet aan te klagen maar over te plaatsen zodat ze weer de fout in konden gaan.
Om met Herman Finkers te preken: de Katholieke kerk maakte er een zootje van natuurlijk!
Vertel eens, hoe was dat bij jou? Wat kreeg jij mee over mensen met een ander geloof? Hoe heb jij het ervaren?
Reacties 4
Ook ik zat op de katholieke meisjesschool. Deed ook mijn 1ste communie. Opa's en oma's erbij, een heel "feest" werd gegeven, al kon dat eigenlijk niet zo heel groot bij ons thuis. Jongens en meisjes apart in de kerk . Maar wat ik mij kan herinneren wel naast elkaar naar voren lopen om ter communie te gaan. Mijn rozenkrans en bijbeltje heb ik nog steeds.........
Toch mooi zo een katholiek verleden te hebben, een basis voor het verdere leven. De latere verstoring van narigheid moet toch in proportie blijven, al is het maar uit eerbied voor de RKK
Dit verhaal is heel herkenbaar. Ook ik ben geboren in 1956 en opgegroeid in Scheveningen. we kochten alleen bij de katholieke lokale winkels. Ik heb op een katholieke kleuterschool, lagere school en middelbare school gezeten. Mijn ouders hebben de kerk de rug toegekeerd in ca. 1963, dus na mijn eerst communie. Vanaf toen zijn we van huis uit bijna alleen met kerst naar de kerk gegaan. Van school uit heb ik ook de biecht meegemaakt. We overlegden in de kerkbanken wat we zouden biechten. Mijn pap niet opgegeten, mijn broertje geplaagd. Je verzon wat. Op mijn 18e kreeg ik verkering met mijn (toevallig) katholieke man. Het geloof was echter geen issue voor mijn ouders. Ik ging met hem elk jaar naar de nachtmis. Later zochten we een kleuterschool voor onze oudste. Ik kwam toch weer terug bij de katholieke school, omdat de manier waarop men met elkaar omging me erg aantrok. Ik ben sinds ca 25 jaar zeer actief in de kerk, in allerlei functies. De kerk staat me echter sinds de laatste 10 jaar steeds meer tegen doordat de priesters, diakens en pastoraal werkers steeds conservatiever zijn en een tweedeling bevorderen in mensen die hun leer strikt volgen en anderen die dat niet doen. De ziel is uit de kerkgemeenschap, helaas. Onze kinderen hebben de katholieke opvoeding meegekregen, omdat we dat belangrijk vinden om de Nederlandse cultuur te kunnen begrijpen. Ze zijn nu volwassen en gaan op hun eigen manier met het geloof om. En dat was ook onze opzet, je kunt een geloof immers niet erven. Het is prima.
Wij waren doopsgezind thuis. Bij die kerk doen ze niet zo moeilijk over andere geloven. Het is daarnaast ook een vergaarbak van alles wat het in de eigen kerk niet meer vinden kan. Heel gezellige kerkgemeenschap vond ik het in mijn jonge jaren. Mijn eerste vriend was half katholiek maar deed er niets aan. Wat ik wel kon begrijpen na de verhalen van zijn pa en ma over de pastoor die aan huis kwam om de ouders aan te sporen meer kindertjes te krijgen.