Kerst toen en nu, een nostalgische terugblik.

In de jaren vijftig was de levensstandaard niet erg hoog. Zo was de aanwezigheid van fruit bij ons thuis niet vanzelfsprekend en het gezamenlijk doppen van pinda’s op zaterdagavond, vertaalden wij al snel in een zekere mate van welstand. In mijn herinnering waren de winters altijd koud en het sneeuwde vaak. Die indruk blijkt overigens wat gekleurd te zijn, want ook toen was een witte kerst een grote uitzondering.           

Mijn vader was een hardwerkende man, die echter niets op had met het gedoe rond het kopen en optuigen van een kerstboom. Het was dan ook aan mijn moeder te danken dat er meestal op het laatste moment een boom in huis kwam. Waarom op het laatste moment? Nou heel simpel, een paar dagen voor de kerst werden de bomen afgeprijsd omdat de bomenboer er ook vanaf moest. De vaak voor een prikkie aangeschafte boom werd eerst vakkundig met een bijl en een zaag op maat gemaakt, zodat hij in de zware gietijzeren standaard paste. De afgeknipte takken aan de onderkant werden uiteraard niet weggegooid, want mijn moeder was van het Zeeuwse platteland en van het bekende: “want ons bent zuinig”. Achter ieder schilderijtje kwam zodoende een dennentakje terecht. Echter, door het flink stoken met een kolenkachel lagen de naalden binnen enkele dagen op de grond en waren de restanten al snel gedegradeerd tot zielige graftakjes.

Het optuigen van de boom begon met het zo veilig mogelijk bevestigen van de ijzeren klemmetjes bestemd voor een beperkt aantal, meestal witte kaarsen. Dat werkje was aan mijn moeder voorbehouden. Daarna mochten wij de rest van de tierelantijnen, piek, slingers en ballen in de boom hangen. Slechts één keer met kerst en één keer op Oudejaarsavond werden de kaarsjes aangestoken. Mijn moeder, altijd al bang voor brand, kocht daarom slechts 1 doosje kaarsen, precies genoeg voor de aanwezige klemmetjes, met in haar achterhoofd: “op is op”. Een emmer water met een spons, moest het ontstaan van een binnenbrandje in de kiem smoren.

Mijn vader had dan weliswaar geen zin om een kerstboom op te tuigen, de jaarlijkse klaverjasavond op kerstavond bij zijn werkgever, liet hij nimmer aan zich voorbijgaan. Voor ons kinderen was dit een van de spannendste avonden van het jaar. Mijn moeder bakte dan zelf een krentenbrood in haar oude oventje op een petroleumstel, bij ons beter bekend als het pieteroliestelletje.

Als we pa dan eindelijk de trap op hoorden komen renden we naar de deur om te kijken of hij wat had gewonnen. Hij stelde ons nooit teleur, want hij had altijd zijn armen vol met een karton eieren, een rollade, een fles advocaat of chocolaatjes van Droste, je kon het zo gek niet bedenken. Hij won met kaarten eigenlijk altijd wat. Van zijn uitgestreken porem kon je namelijk nooit aflezen of hij goede of slechte kaarten in handen had.

Omdat niet alleen mijn ouders, maar ook mijn twee oudere broers al zijn overleden denk ik in december nog vaak terug aan die kerstdagen, met toen nog ons voltallige gezin. Alles leek zo simpel, in vergelijking met de hectische- en onzekere (corona) tijd waarin we ons nu bevinden. Hoe ondergaan onze (klein) kinderen het huidige kerstfeest? Ik denk eigenlijk niet zoveel anders dan wij vroeger. Oké, ze hebben bijna allemaal de beschikking over allerhande moderne en geavanceerde apparaten zoals mobieltjes, iPads en laptops. Maar als het er echt op aankomt genieten ook zij met kerst toch het meest van het door hun ouders bereide kerstdiner en als het even meezit ook nog met opa en oma erbij. Kind zijn of weer even kind worden, blij zijn met de sfeervolle feestverlichting thuis en in de straat, de ontstoken kaarsen en die eeuwige wens naar vrede. “Je kunt niet alles hebben”, zeggen we thuis wel eens en ik vrees dat dit helaas ook blijft gelden voor die vredeswens. Het is niet anders en mochten jullie daardoor toch wat gaan somberen, luister dan gewoon een paar keer naar het nummer van Mark Knopfler van Dire Straits: ‘Why Worry’.
Ik wens jullie hele fijne feestdagen.

NB

Meer verhalen kunnen jullie lezen in mijn dit jaar verschenen boek: ‘Over tante Ka, de biggendrijver en anderen‘. Tijdens ‘de donkere dagenactie’ tot 1 maart 2021 als e-book te downloaden voor slechts € 6,99 (normaal € 9,99) De paperback kost € 14,95 excl. verzendkosten.

Eenvoudig te bestellen via  www.boekenbestellen.nl  en dan even de auteursnaam ingeven.