In mijn geboorteplaats staat een prachtig gebouw aan de Boddenkampsingel met daarop in grote letters Ambachtsschool. De huishoudschool en de ambachtsschool zijn verdwenen vormen van onderwijs. In 1968 bij de invoering van de Mammoetwet verdween dit type onderwijs en ging de huishoudschool over in lhno en de ambachtsschool in lts. Niet alleen de benaming van de school veranderde maar ook de inhoud van het onderwijs werd aangepast aan de vraag van die tijd. Weer later gingen het lhno en lts op in VMBO basis/ kader of GL met allerlei richtingen.
Ambachtsschool
In het verleden hoorde ik oudere mannelijke collega docenten nog wel eens verzuchten: ‘die ambachtsschool hadden ze nooit moeten afschaffen. Die jongens konden wat als ze van de ambachtsschool afkwamen! Daarna gingen ze werken en werden ze verder opgeleid. Vakmanschap is nu ‘uitgekleed’ en het onderwijs is er alleen maar duurder op geworden want nu moeten ze eerst nog het MBO doen!’
Is dat zo? Vertel eens wat jouw ervaring is?
Huishoudschool
Het gemis van een huishoudschool hoor ik minder. Ik vermoed dat dit te maken heeft met het feit dat veel vrouwen, vroeger, na deze opleiding alles wat ze geleerd hadden inzetten binnen het gezin als huisvrouw en huisvrouw zijn is helaas nooit een betaald beroep geworden en heeft ook nooit de eer gekregen die het verdient. Er waren natuurlijk ook weinig werkende vrouwen in de jaren 50 en 60. De emancipatiegolf die begin jaren 70 startte zorgde ervoor dat veel vrouwen massaal buitenshuis zijn gaan werken en door zijn gaan leren. Natuurlijk hebben ook alle nieuwe technische uitvindingen en het feit dat we meer te besteden kregen ervoor gezorgd dat het huishouden toen erg veranderde en lichter en gemakkelijker werd.
Jongens en meisjeswereld
Het was in die tijd een jongens/ mannen, meisjes/ vrouwen wereld die jou voor een vak opleidde? Hoe kijk jij erop terug?
Op het internet staan redelijk wat filmpjes van jongens in overall die bezig zijn met lassen en timmeren en straatjes leggen. Ze kijken nieuwsgierig in de camera, zwaaien even. Wat me vooral opvalt is dat ze gedreven bezig zijn.
Bij de meisjes zie ik foto’s van kookwedstrijden in een grote hal ergens in Den Haag. Foto’s van meisjes die met naaiwerkjes bezig zijn. Veel strijktafels achter elkaar. Hoe was dat, meisjes van toen, om in zo’n omgeving te zitten met alleen maar meiden en al die huishoudelijke vaardigheden te leren? Heb je er veel aan gehad in jouw leven? Ben je daarna nog door gaan leren en ben je buitenshuis gaan werken als coupeuse of kok of in de zorg?
Jongens op het lhno en meisjes op de lts
Ik lees het volgende op het internet.
‘Rond 1974 werden er proefklassen gestart samen met de lts, jongens en meisjes wisselden van school/klas en kwamen zo voor het eerst in gemengde “proef” klassen terecht. Zo werd bekeken of er interesse bestond voor gemengd onderwijs op beide scholen. Men vond toen dat ook meisjes technisch onderwijs zouden moeten kunnen volgen zoals techniek, metaal- en houtbewerken en jongens zouden ook moeten kunnen leren koken, wassen, strijken, etc. De kookschool werd vakrichting Consumptief. Geleidelijk aan kwamen er meisjes in de lts-klassen en jongens in de lhno-klassen’.
Een ambacht hoe mooi is dat!
Ik kan zelf altijd gefascineerd zijn door mensen die met plezier en passie werken en een ambacht uitoefenen. Ik kan daar jaloers op zijn. Nu weet ik best dat beroepen waarbij lichamelijke arbeid verricht moet worden enorm zwaar is, een slijtageslag voor het lijf. Ook van vakmanschap minder en minder gevraagd wordt omdat alles goedkoper massaler en sneller moet. Dat maakt het volgens mij minder leuk.
Kijk, naar onderstaand vakmanschap kan ik heel erg genieten. Jij ook?
Wil je liever nog meer verhalen lezen over toen & nu? Klik dan hier voor het volgende verhaal!
Reacties 1
Ik heb op deze school gezeten. Heb mijn opleiding gedaan voor machine bankwerken en later op de avond school MTS werktuigbouwkunde . In de hal als je de school binnen komt was een grote muur schildering met de woorden " Wie wil zal slagen ". Er was een leraar en die maakte ervan " Wie wil zal geslagen worden ".