4 op de 5 Nederlanders gaat met kerst lekker gourmetten. De reden? Het is gezellig én scheelt een heleboel stress. Toch is deze kersttraditie redelijk ‘modern’. Kun jij je nog herinneren wanneer het gourmetstel zijn opmars maakte in ons land?
De populariteit van het gourmetstel is – zoals veel van onze moderne gewoontes – het gevolg van een succesvolle marketingcampagne. Nederlandse slagers wilden in het jaar 1977 graag een manier bedenken om meer vlees te verkopen. Vlees was in die tijd een luxeproduct dat je met name op zondag at. Onder het mom van ‘beter goed gejat dan slecht bedacht’ keken ze naar de zuivelindustrie. Daar had het Nederlandse Zuivelbureau namelijk met succes de Zwitserse traditie van het kaasfonduen naar Nederland gebracht, met als gevolg dat er een stuk meer kaas werd verkocht. Slagers waren bang dat de zuivelindustrie zo populair zou worden dat de vleesindustrie eronder zou lijden.
Het toenmalige Voorlichtingsbureau Vlees en Bedrijfschap Slagersbedrijf ging met elkaar om tafel en dacht: is er niet nóg zo’n handige Zwitserse uitvinding die we voor onze eigen doeleinden kunnen gebruiken? En ja hoor, die was er: het gourmetten. Gourmetten was voor slagers een perfecte manier om meer vlees aan de man te brengen: in plaats van een biefstukje per persoon, eet je met gourmetten drie keer zoveel.
Het Voorlichtingsbureau besloot daarom om gourmetten ook in Nederland een succes te maken met de campagne: ‘Gourmet, probeer ’t eens!’. Ze stuurden twee koks, Huub Oudshoorn en Ton Boer, het land in met een gourmetstel. De koks gingen langs huisvrouwenverenigingen en scholen om ‘gourmetparty’s’ te organiseren. Bij sommige demonstraties zaten er wel meer dan honderd mensen in de zaal, en de koks bereikten daarom meer dan duizend man per week. Het duurde dan ook niet lang tot het gourmetstel bij veel mensen in de kast stond.
Slagers profiteerden enorm van de populariteit van gourmetten, maar inmiddels niet meer: supermarkten maakten hun opmars en begonnen goedkope kant-en-klare gourmetschotels te maken. Hoe gourmetten uiteindelijk een kersttraditie is geworden is niet helemaal duidelijk, maar dat heeft waarschijnlijk met de eigenschappen van gourmetten te maken. De hoeveelheid vlees die je nodig hebt kan best wat kosten en koop je dus niet iedere week. Bovendien is het een gezellige activiteit omdat je samen met je familie het eten bereidt: perfect voor kerst!
Gourmet jij ook ieder jaar met kerst of ben jij meer van het traditionele kerstdiner?
Reacties 9
Eerst had je het fonduen. Gourmetten was al weer moderner.
Wij gingen altijd fonduen. In ossenwit. Zou je dat spul nog kunnen krijgen?
Issewitvis nog steeds te koop
Nou, dat gourmetten vind ik maar niks. Stukjes vlees in een bakje deponeren en een beetje laten bakken. En dan de geijkte sausjes erbij. Nee, doe mij maar een echt diner waar uitgepakt wordt met een niet alledaags gerecht. Zoals hazepeper, poulet de Bresse, konijn, videe (koninginnehapje), fazant, pommes duchesse, gegratineerde witlofschotel, coquilles
En kook lij dat dan allemaal, Leon?
En kook jij dat dan, Leon?
Nee, ik vind het ook helemaal niks. Dat gedoe met die kleine pannetjes. Frustrerender eten kan ik me niet voorstellen. Als iemand geen moeite wil doen dan geeft ie me maar gewoon een bord vol vissticks met appelmoes. Fazant is trouwens lekker ja. Die vingen ze bij ons in de buurt vroeger wel eens in een fuik met aardappels of gele crocussen. Een buurman slachtte ze dan en wij kregen de helft. Een andere buurman had laatst eens haas voor me. Dat was roadkill. Ik moest uitkijken voor mijn tanden want in haas zit wel eens hagel zei hij. Het klinkt allemaal wel wat minder chique dan uw hapjes!
De reden van populariteit moet gezicht worden in een veranderende maatschappij met emancipatie van de vrouwen. Deze stonden weken in de keuken om het kerst diner te bereiden waarbij ouders en familie aanschoven Het was een enorme emancipatie dat feitelijk aan tafel’ ieder zijn eten bereide De voorbereidingstijd werd beperkt tot inkopen van. Daarnaast werden de kinderen ermee bezig gehouden en dat beviel ook de vaders goed…. De slagers promotie had een zeer goede voedingsbodem gezien het steeds normaler werd dat de vrouwen ook werkten ( part-time) en emancipatie duidelijk te zien was in onze maatschappij.
Nee, ik gourmet niet. Heel vroeger gedaan, met mijn ouders. Maar ik was nooit fan van gourmetten. Ik eet ook niet bijzonder anders tijdens kerst. Heel vroeger deden wij dat met de hele familie ook niet, want toen stond het samenzijn centraal. Dat is nu voor ons niet anders.