Ik ben de zeventig inmiddels gepasseerd, maar ik klus nog graag in en aan ons huis. Omdat het dak van de schuur lekte heb ik dat onlangs vervangen. Pal naast die schuur staat een oude flink uit de kluiten gewassen spar met zware overhangende takken. Ik moest mijn werkzaamheden daardoor noodgedwongen in een lichamelijk nogal onhandige positie uitvoeren. Dat ontlokte mijn bezorgde echtgenote de opmerking: “kijk je wel uit op dat dak, je bent ook geen twintig meer.” Die leeftijd had ik nog wel op 20 september 1966, de dag waarop ik moest opkomen voor mijn dienstplicht.
Of het met de nogal nonchalante houding van met name de jongeren tijdens de huidige corona crisis te maken heeft weet ik niet, maar uit ingezonden brieven in de diverse bladen zou je kunnen opmaken dat de opinie toeneemt om de dienstplicht maar weer in te voeren. Het zou de discipline onder onze jeugd ten goede komen. In de jaren zestig was die discipline nog geen hot item, je luisterde over het algemeen gewoon braaf naar de oudere generatie en je liet je, weliswaar met tegenzin, zonder morren inlijven in ’s lands krijgsmacht.
Keuring
Ook ik zag het helemaal niet zitten om 18 maanden lang van mijn vrijheid beroofd te worden. Je probeerde er dus onderuit te komen, maar veel mogelijkheden om afgekeurd of vrijgesteld te worden waren er niet. Je moest minimaal krikkemikkig in elkaar steken of vallen onder de z.g. ”broederdienst”. Als je zoals ik twee oudere broers had dan hoefde je in principe niet op te komen, tenminste als je oudste broer geen longproblemen in zijn jeugd had gehad en de tweede broer bij de meting wel onder de 2 meter was gebleven, in plaats van 3 cm te lang. Ik was dus alsnog de pineut.
De enig overgebleven optie was om op de dag van de keuring de idioot uit te hangen om daarmee een S-5 beoordeling te verkrijgen. Echter, om daarna het stempel opgedrukt te krijgen van een min of meer gestoord persoon, zag ik ook niet zitten. Een poging om de longproblemen van mijn oudste broer als een familiekwaal te bestempelen leverde wel een uitstel op van 6 weken, maar daarna luidde de beslissing: geschikt voor alle diensten.
Voor volk en vaderland
Maastricht was de opkomstplaats voor de z.g. basisopleiding, verder bij mijn woonplaats Amsterdam vandaan kon haast niet. Uren zat je in het weekend in de trein. Over Maastricht en zijn inwoners overigens niets dan lof.
Het tijdens de keuring door mij ingediende verzoek om bij de luchtmacht geplaatst te worden was al afgewezen en een chauffeursbaan of iets bij de administratie zat er ook niet in. Nee, het werd na twee maanden een paraat infanteriebataljon in Arnhem, het Gardekorps Grenadiers. Waarom paraat? De koude oorlog was toen op zijn hoogtepunt, de muur en de DDR bestonden nog en de communistische Sovjet Unie was niet uit op een innige vriendschapsband met het westen.
Gemotoriseerde zandhaas
Infanterie betekende doorgaans veel lopen, maar dat schiet in tijden van oorlog niet echt op. We hadden daarom de beschikking over pantserwagens. Met mijn lengte van 1.92 m. had ik de mazzel boordschutter te worden. Dan stond je in ieder geval met je hoofd in de wind in plaats van opgevouwen te worden tussen je maten onderin de pantserwagen. Helaas kleefde er aan mijn positie in tijden van een conflict ook een groot nadeel. Mijn overleveringskans was door de “strategen in Den Haag” namelijk becijferd op precies 20 minuten. Geen echt opwekkende gedachte.
Oefenen
Om die 20 minuten wat op te rekken moesten we natuurlijk veel oefenen. Het enthousiasme hiervoor hield niet over. Tijdens veldoefeningen leek het wel of het altijd koud of nat was of allebei tegelijk. Als de sergeant dan ook nog plotseling riep: “dekken”, precies op het moment dat je voor een grote modderplas stond, dan begreep ik hem even niet helemaal. Ik kwam de beste man wel enigszins tegemoet door een paar meter verderop alsnog luidruchtig ter aarde te storten. Dit werd mij door hem weliswaar niet in dank afgenomen, maar ik dacht ondertussen: “het is goed met jou, ik ga niet de hele dag in zeiknatte kleding het land lopen verdedigen”.
Gelukkig kwam er in maart 1968 een einde aan de periode van mijn dienstplicht a.k.a. vrijheidsberoving. Alhoewel de Rode hordes uit het oosten waren weggebleven, had ik niet de indruk dat ik daar persoonlijk veel toe had bijgedragen. De eerste Russische militair kwam ik namelijk pas echt tegen in augustus 1968 tijdens mijn vakantie in de CSSR (het huidige Tsjechië/Slowakije), maar dat is weer een heel ander verhaal, misschien iets voor later.
Wat vinden jullie. Herinvoering van de dienstplicht een goed idee?
Heb jij ook mooie, bijzondere of grappige herinneringen aan jouw dienstplicht, zet ze dan nu op SchoolBANK. Wil je liever nog meer verhalen lezen over toen & nu? Klik dan hier voor het volgende verhaal!
Reacties 8
Mooi verhaal, Ronald. Ik heb t met plezier gelezen. Heb zelf een jaar KMA mee mogen maken. Bleek achteraf toch niet zo bij mij te passen.
jammer dat er na de tweede wereldoorlog geen verplichte dienstplicht voor vrouwen en mannen is ingesteld .. soms denk ik, als ik zo vrij mag zijn, gemiste kans.
Absoluut! Jonge vrouwen en mannen moeten veel meer met het "Nederlandgevoel" worden geconfronteerd. Zeer betreurenswaardig dat de vorige- en huidige generaties nauwelijks of niet vaderlandslievend zijn en te weinige nationale gevoelens hebben. Dit laatste wordt nadrukkelijk in gemodereerde zin bedoeld. Er is NIETS mis mee van je land te houden.
Het kan beslist geen kwaad om de dienstplicht weer in te voeren. de jonge mensen een beetje bij brengen wat wel en wat niet kan.
Ik ben voor herinvoering van de 'dienstplicht', voor zowel mannen als vrouwen maar dan wel als onderdeel van de opleiding. Is het vervolgonderwijs afgerond dan volgt een zinvolle maatschappelijke stage van minimaal 6 maanden. Niveau van de opleiding doet niet terzake. Als het nuttig is om zwerfafval op te ruimen (en dat is het!) dan gaan hoog- en lageropgeleiden aan de slag om de rotzooi op te ruimen. Maakt de jonge mensen meteen meer bewust van de noodzaak om je eigen rommel op te ruimen. En zo zijn er nog heel veel nuttige werkzaamheden te bedenken. De maatschappelijke stage is verplicht, hoort bij de opleiding en opvoeding.
Waarom plaats je de dienstplicht onder de opruimers van afval, ik zie dit niet als een taak voor een militair. Dit zou moeten worden gedaan door degene die in de bajes zitten, komt het belasting geld ook tot zijn recht. Heb zelf gediend van 1974-1980 als Marinier en veel van huis geweest, dus geen afval opruimen, ik denk dat je 2 dingen door elkaar haalt. Maar toch heb je gelijk dat iedereen zijn eigen troep op moet ruimen. Cor
Ik ben tegen herinvoering van de dienstplicht. Mensen doden in opdracht, of ik het er mee eens zou zijn of niet, dat zou ik niet meer doen. Maar doden voor de belangen van een land (of van een paar politici) Nee dank u? Dus... sterven daarvoor al helemaal niet. Als jongeman wel netjes gedaan wat er van me werd verwacht, voor het vaderland.
ik was van lichting 1963/6 en ben ander mens geworden zeg ik soms [meer zelf vertrouwen ,voor mij zelf denken enz.]toch wilde de kaptein je soms luid in het oor fluisteren" je hoeft hier niet te denken er wordt voor gedacht" ik was chauffeur voor de luitenant en ook radio operator in mijn 1 ton truck. het nadeel vond ik ,je verloor anderhalf jaar in de maatschappij en met dat het inkomen.we kregen 13 gulden per 30 dagen. nog niet eens genoeg voor een kop koffie +koek per dag. ik heb later ned.soldaten gezien in nato vredesactie in asia en mochten alleen maar in de keuken werken .was het misschien om hun lang haar en opleiding.