Tegenwoordig ontmoeten veel mensen elkaar via datingwebsites of -apps. Vroeger ging dat heel anders: dan liep je je liefje in het echt tegen het lijf of kende je via via iemand die je wel zag zitten. Maar niet alleen dat: ook daten ging heel anders.
Daten aan het begin van de 20e eeuw
Het concept van ‘daten’ is iets dat men voor 1900 nog niet kende. Toen was het kiezen van een partner een affaire die de hele familie aanging. Mannen konden langskomen bij de familie van een vrouw om zich daar te presenteren. De vrouw kon vervolgens uit de beschikbare mannen een partner kiezen: hierbij werd gekeken naar sociale status en vermogen. Als ze haar keuze had gemaakt, deed het stel wel activiteiten samen, maar altijd onder toeziend oog van familie. Pas in de twintigste eeuw werd het normaal voor stelletjes om samen activiteiten te ondernemen zonder dat daarbij een chaperon aanwezig was. Maar nog steeds was het doel aan het begin van de eeuw duidelijk: een huwelijkspartner vinden.
Daten vanaf de jaren ‘20
In de jaren twintig veranderde de situatie. Toen werd buitenshuis daten meer gewoon, wat ook de verhoudingen veranderde. Voorheen bepaalde de vrouw voornamelijk hoe een date verliep: de man moest immers naar haar huis komen en indruk maken op haar en haar familie. Toen stelletjes buitenshuis gingen daten, betekende dat ook dat er voor de date betaald moest worden. Omdat de man dit deed, kreeg hij meer zeggenschap over de manier waarop de date zou verlopen. Ook waren alle regels en structuur waarop men elkaar vroeger ‘het hof maakte’ nu weg: in plaats daarvan was er meer vrijheid en werd daten persoonlijker en minder streng.
Daten voor de liefde
Omdat men meer bewegingsvrijheid had tijdens het daten, had men ook meer keuze in potentiele partners. Daarom werd daten meer ‘casual’ en kon er ook voor de lol worden afgesproken, in plaats van dat er meteen getrouwd moest worden. Ook ging met nu daten met het doel om de liefde te vinden, in plaats van een geschikte partner wat betreft connecties of geld (al speelde dat ook nog steeds een rol). De oorlog veranderde de situatie kort even: toen trouwden stelletjes halsoverkop omdat de mannen het leger in moesten, wat leidde tot een enorme stijging in scheidingen na de oorlog.
Daten in de jaren ’50
In de jaren ’50 stond daten in het teken van hoffelijkheid van de man. De man moest moeite doen voor de vrouw. Zo maakte de man altijd de eerste move en vroeg de vrouw mee uit op een date. Er waren bepaalde manieren om te flirten die in deze tijd erg populair waren. Zo kon de vrouw ‘vergeten’ om een jas mee te nemen op de date, zodat de man haar deze kon aanbieden. Op schoolfeesten kreeg de vrouw een corsage van de man die haar mee had uitgevraagd als date. Ook liep de man altijd aan de straatkant van de stoep, om de vrouw ‘te beschermen’. De dates bestonden vaak uit dingen als de bioscoop, een wandeling, samen rolschaatsen of naar de dierentuin gaan.
En als de date succesvol was en de twee een stelletje werden, dan liet de vrouw dat in deze tijd aan iedereen zien door een kledingstuk van haar liefje te dragen, meestal de jas. Er kwam in de jaren ’50 ook minder een taboe op seksualiteit. Publieke aanrakingen van stelletjes werden normaler en ook seks voor het huwelijk kwam vaker voor. Maar als het ‘misging’ en de vrouw raakte zwanger, dan was een huwelijk de enige logische stap.
Daten in de jaren ’60 en ‘70
De jaren ’60 en ’70 maakten grote, culturele veranderingen door. Deze jaren staan voor de tijd van liefde en vrijheid. De jeugd verzette zich tegen de gevestigde orde en de voorgaande generaties, die voor hen te streng, nauwdenkend en oorlogszuchtig waren. Dit leidde ook tot een seksuele revolutie onder jongeren. Seks werd meer openlijk bespreekbaar en anticonceptie werd voor de meeste vrouwen beschikbaar. Met de seksuele vrijheid vervielen ook automatisch alle dateregels. Stelletjes deden wat ze wilden en zo begon eigenlijk het daten zoals we dat nu kennen. In deze tijd was het ook heel normaal om op zoek te gaan naar een geliefde door een advertentie in de krant te plaatsen: een voorloper van het online daten zoals we dat nu kennen.
Daten in de jaren ‘80
Waar in de jaren hiervoor een telefoon nog niet in ieder gezin vanzelfsprekend was, was dat in de jaren ’80 wel zo. Dat betekent dat de telefoon dus ook een belangrijke factor werd in het romantische leven. Het enige probleem was dat er vaak maar een telefoon per huishouden was, en die hing dan ook op een centrale plek zodat iedereen hem kon gebruiken. Stiekem met je geliefde bellen ging dus niet: het hele gezin was er meteen van op de hoogte. Als je geluk had, was het snoer van de telefoon lang genoeg om in een andere ruimte te kunnen zitten.
Daten in de jaren ‘90
In de jaren ’90 ontstonden met de komst van het internet dan ook de eerste datingwebsites, en begon het dateleven zoals we dat nu kennen. Je hoeft niet meer urenlang aan een bar te hangen in de hoop dat je daar de liefde van je leven tegenkomt: je kunt zelf online actief op zoek naar jouw ideale match. Handig, maar de spanning van de toevallige ontmoeting had ook zo z’n charmes. Hoe zag daten er voor jou uit in je jongere jaren?
Reacties 13
Je was bij ons thuis nog lang niet jarig als je het lef had om te willen daten. Wat je dan naar je hoofd kreeg!
Gelukkig ontmoette ik op latere leeftijd een lieve vriend die veel goed kon doen bij mijn vader.
Christelijk zeker?
Streng gereformeerde achtergrond ja.
Als je met iemand verkering wilde zei je: "ik vraag kans aan jou". Jaren 60/70.
Begin jaren 60 was er in bijna elk dorp “vrouwen markt” in het weekend daar ontmoeten de jeugd elkaar meestal bij de “ patatkraam”
Ik herinner me nu ook dat er films gedraaid werden in het dorpshuis, en dat na de pauze de film was als met mist en 50 m zicht van de rook, roken was toen heel normaal.
ondanks, dat ik christelijk ben op gegroeid, hebben mijn ouders, er nooit iets van gezegd, of althans laten merken, dat ik trouwde met 'n meisje, dat helemaal niet christelijk op grgroeid, twee geloven op 'n kussen, was bij ons niet van toepassing
Mijn vader was jong overleden en van mijn moeder moest ik hard studeren. Geld had je niet veel en het enige uitje dat je had was naar dansles. Nou, daar vermaakte ik mij best. Je zat op een enkele jongensschool dus meisjes ontmoette je daar dus ook niet. De pater, die godsdienst les gaf in de vierde klas (HBS-B) ging dan het huwelijk behandelen. Nog nooit zo gelachen. Hij kon totaal geen orde houden en tot slot ging hij maar een stuk voorlezen uit Turks Fruit van Jan Wolkers. Toen was het stil. Maar goed terug naar de dansles. Mijn moeder was erg veel eisend en stelde allerlei voorwaarden aan mijn toekomstige vrouw. Minstens universitaire opleiding maar vooral goed katholiek. Als we hadden moeten trouwen zou ze zeker niet in de kerk zijn gekomen. Hoe zat het ook al weer met Maria en Jozef. Wat zou mijn moeder gezegd hebben als mijn vriendin had verteld dat ze zwanger was van de heilige geest? In ieder geval was voor mij dus de dansschool de enige plek waar je een meisje ontmoette. En daar leerde ik haar ook kennen. Ze was met vrienden van mij meegekomen. Ik viel voor haar donkere ogen. Bovendien kon ze prima dansen. De volgende week weer en zo ontstond er een vriendschap. Ze had geen universitaire opleiding en was ook niet katholiek. Uiteindelijk wel getrouwd maar voor beiden gold dat het waarschijnlijk toch een vlucht was uit huis. Maar ik denk toch vaak terug aan de dansavonden waar je heel wat toekomstige echtgenoten kon ontmoeten.
Als ik terugkijk op mijn jeugd met betrekking tot vriendjes dan denk ik dat het allemaal zo lief toeging. Het schuchtere van een jongen die je benaderde. Vaak kreeg ik dan een kroketje uit de automatiek terwijl de meeste jongens niet zoveel geld hadden en soms ging je naar de bioscoop. Voorzichtig ging er een arm om je heen. Mijn moeder stond bij thuiskomst achter de deur en vroeg onmiddellijk "wat heeft hij met je gedaan?" Wat ik wel vind is, dat de men erg hypocriet was. Men vergat wel heel vaak dat men zelf jong geweest was. En.......wat had de kerk een invloed! Zelfs nog in 1969, het jaar waarin ik trouwde, werden zwangere ongetrouwde vrouwen verschrikkelijk behandeld. Veel meisjes waren zo groen als gras! En wat een tragedie kwam daaruit voort.
Dat ken ik wel van een kennis. Ongehuwd, met kind, in de jaren zestig. Het kind werd behandeld als een varken, is in een inrichting getreiterd en de moeder werd misbruikt door zo ontzettend deugende mensen. Vogelvrij, dat waren ze allebei.
Ben mijn Syrische vrouw op straat tegengekomen!! In 2019
Zelf ben ik een "man" van 19, ik hou van films uit de jaren 80 of eerder, met wat romantische spanning. Ik gebruikte eerder wel social media apps. Ik begon willekeurige meiden een bericht te versturen, dit was een paar dagen vol op chatten, het heeft nooit geresulteerd tot een date, of een afspraakje. Nu heb ik geen social media apps meer sinds een jaar. Als ik erop uit ging was ik altijd in mijn achterhoofd bezig dat er zomaar iemand kan zijn die, perfect in mijn leven past. Dus doe ik dingen zoals mijn haar, een geurtje op etc. Laatst ging ik er weer op uit, maar ik ging met een aantal vrienden en ik was er helemaal niet mee bezig, dat er meiden waren. Op dat moment, ben ik echt verliefd geworden. Ik kende haar eigenlijk al 2 jaar, ze was niet mijn type en ik had nooit gedacht dat ik haar leuk zou vinden. We hebben samen gedanst (ik wou dat ik de dans skills had van vroeger, helaas is me nooit aangeleerd hoe ik zou moeten dansen) Dus van oudere films nam ik het meeste mee. Zij daarin tegen kon wel dansen, het ging alsnog wel maar toch, ik wou dat ik het beter kon. We houden allebei niet van onze mobiele telefoon. Het liefst willen we in de generatie leven zonder mobiele telefoon. Maar we sturen elkaar ook nooit een appje of iets, alleen als er iets belangrijks is. We spreken veel af, en verzinnen onze activiteit en datum wel tijdens de date zelf en niet online. Ik ben erg blij, ondanks dat we nog geen relatie hebben, heb ik de tijd van mijn leven.