Communicatie: Recht voor z’n raap of toch beter van niet?

Nederlanders gaan er prat op dat zij zo recht voor z’n raap communiceren. Belgen houden er niet van, ze vinden het simpelweg onaardig overkomen. Bij onze Duitse vrienden ligt het nog weer anders.

Wij hebben de “moderne” gewoonte om iedereen die je voor het eerst ontmoet meteen te tutoyeren. Dat gaat dat voor de doorsnee Duitser niet op. Pas na geruime tijd volgt er een soort van ceremonie met het nuttigen van enkele Schnapsjes. En wordt er afgesproken dat men elkaar vanaf dat moment mag ”duzen”. Dat lijkt nogal vormelijk, maar het illustreert ook een zeker respect voor elkaar.

Bij de sigarenboer

“Wie zonder zonde is, werpe de eerste steen”. Ook ik heb me natuurlijk wel eens bezondigd aan een of andere onparlementaire uitdrukking of blijk gegeven van bemoeizucht. Hoe er op dergelijk gedrag adequaat gereageerd kan worden, vertelt de volgende anekdote. In de late zestiger jaren ging ik een keer bij mijn opa op bezoek in de 1^e Van Swindenstraat in Amsterdam. Ik merkte onderweg dat mijn sigaretten op waren. Als (voormalig) nicotine verslaafde ging ik dus eerst nog even langs de sigarenboer.

Daar was het ontzettend druk en bovendien vond ik de verkoper nogal traag. Ik kon het daarom niet nalaten de transpirerende man toe te roepen: ”hé kerel, kun je niet een beetje opschieten”? Voordat hij hierop kon antwoorden, draaide een grote vent aan de toonbank zich om en die zei in plat Amsterdams tegen mij: “waarom heb jij zo’n haast makker, die psychiater wacht echt wel op je”. Hij maakte met zijn droge opmerking iedereen aan het lachen en het leek mij daarna verstandig me verder maar gedeisd te houden.

Te laat op een afspraak bij de bank

Het eindigt niet altijd op zo’n ludieke manier. Een relatie van mij was toe aan samenwerking met een nieuwe bankinstelling. We maakten een afspraak met de directeur om 09.00 uur. Al wie er binnenkwam, geen directeur. Zo tegen 09.30 uur arriveerde hij eindelijk en hij nam niet de moeite zich te excuseren. “Ietsje later geworden heren”, mompelde hij alleen, waarop ik hem enigszins geïrriteerd antwoordde met: ”was je eitje vandaag een beetje aan de hete kant”? U begrijpt het al, we kregen nog wel koffie, maar mijn relatie is nooit klant geworden bij die bank.

Ongelukje bij de garage

Een ander voorval met een wat pijnlijker afloop speelde zich af in een garagebedrijf. Ik stond met de baas te praten toen er een klant binnenkwam met zijn rechterhand helemaal in het verband. Ik zei daarop tegen de voor mij onbekende man: ”als je hond zo vals is, zou ik maar niet meer met hem spelen”. Helemaal fout, in de eerste plaats had de brave borst geen hond, maar hij had de dag ervoor wel een zware operatie aan zijn hand ondergaan. De garagehouder heeft de klant daarna nooit meer teruggezien.

Naakte waarheid

Gelukkig pakt het meestal wat luchtiger uit. Niet alleen ik was stamgast in een Oostenrijks hotel, ook ene Jules behoorde tot die club. Vanwege zijn lengte werd hij altijd lange Jules genoemd. In het souterrain van het hotel bevond zich de z.g. natte ruimte waar zich o.m. het zwembad, de sauna en het stoombad bevonden. Het was normaal dat iedereen daar ongekleed gebruik van maakte. In het zwembad heerste altijd een relaxte sfeer. Dat vond Jules kennelijk ook, want hij maakte daar regelmatig zijn opwachting.

Vanuit het water zag ik hem een keer aan de rand van het bad staan en hij kwam zo groot op mij over dat ik hem spontaan toeriep, ”Hé Jules, wat ben jij eigenlijk een ontzettend lange kerel”. “Ach ja, Ron, eigenlijk is alles lang aan mij”. Ik was toen nog niet aan staar geopereerd, maar ik kon toch duidelijk waarnemen dat Jules zo hier en daar schromelijk overdreef. “Nou kerel, daar hebben we het dan nog wel een keertje over” en we barstten beiden in lachen uit. Hij is daarna nooit meer teruggekeerd in het hotel en even vreesde ik dat mijn uitlating over de “naakte waarheid“ daarvan de oorzaak was geweest. Het had er gelukkig niets mee te maken gehad. Jules en zijn aardige echtgenote waren namelijk naar Kreta verhuisd en dan ligt Oostenrijk natuurlijk niet meer echt op de route.

Communicatie: Recht voor z’n raap of toch beter van niet?

Ik wil maar zeggen dat het soms misschien verstandiger is om een beetje op je woorden te letten in plaats van het er  recht voor z’n raap maar uit te gooien. Je kunt er natuurlijk ook voor kiezen om ieder woord eerst op een goudschaaltje te wegen, maar daar wordt een conversatie doorgaans ook niet vrolijker van.

Meer verhalen kunnen jullie lezen in mijn vorig jaar verschenen verhalenbundel: “Over tante Ka, de biggendrijver en anderen”. Bestellen kan op www.boekenbestellen.nl, zoek daar op Ron Semeijn.

Deel jouw verhaal

Heb jij ook situaties meegemaakt waarbij je jouw woorden misschien iets beter had kunnen uitkiezen? Deel ze hieronder of lees meer herkenbare verhalen.