Vroeger, en dat gaat al terug naar de tijd van ver voor de Tweede Wereldoorlog, was het heel gewoon dat bij kleine kinderen ‘de amandeltjes werden geknipt’. Dat gebeurde dan omdat ze vaak keelontstekingen hadden en koortsig of snotterig waren. Tot ver in de jaren 70 was deze ingreep schering en inslag bij kindertjes van 2 tot 7 jaar. Er was zelfs sprake van lopendebandwerk in bepaalde poliklinieken.
Als die keelamandeltjes waren geknipt en verwijderd, gingen de klachten vaak over. Keelamandelen zijn lymfeklieren achter in de keel, achter de tong. Ze bestrijden bacteriën en virussen, maar helaas vaak niet voldoende, waardoor ziektekiemen zich er in ophoopten en er ontstekingen optraden.
Tonsillectomie
Voor veel kinderen was de ingreep, tonsillectomie genaamd, traumatisch. Meestal wisten ze niet wat ze boven het hoofd hing en vader en moeder waren ver weg. Een zuster of een non had ze in de hal van het ziekenhuis of vanuit een wachtkamer opgehaald en klaargemaakt voor de ingreep. Soms werden kindertjes vastgebonden op een stoel, soms zaten ze bij iemand op schoot. In de veertiger jaren kwam het zelfs voor dat het knippen zonder verdoving gebeurde. In een tijd dat er veel armoede heerste, betekende dat een kostenbesparing. Later kregen ze vaak een roesje. Om de hals van het kind werd een soort slab met een gootje bevestigd, waarin de geknipte amandelen (de tonsillen) terechtkwamen. Het gebeurde ook wel eens dat een kind een tand kwijt raakte, doordat de gebruikte klem, die de mond open moest houden, die er uit had gedrukt.
Overnachten in het ziekenhuis
Omdat er complicaties, zoals bloedingen, konden optreden, bleven veel kinderen een nachtje in het ziekenhuis ‘logeren’. Ze voelden zich er alleen en akelig en wisten zich vaak geen raad. Tot overmaat van ramp plasten ze dan ook nog eens in bed. Aan de lange nacht in een ziekenzaal vol patiëntjes leek geen einde te komen. Ze kregen er nog wel vaak een ijsje en een bakje vla of yoghurt, voor veel kinderen een echte traktatie. Veel mochten en konden ze niet krijgen, want ze hadden een flinke keelpijn, die wel zo’n vijf dagen duurde.
De laatste decennia is men anders tegen de noodzaak van het knippen van amandeltjes aan gaan kijken. Is zo’n ingreep echt wel nodig of is afwachten een goede optie? Bij veel kinderen verdwijnen de klachten na hun zevende vaak vanzelf.
Nederland is altijd koploper geweest waar het genoemde ingreep betrof. Dat had er voor een deel mee te maken dat in ons land een terughoudend antibioticabeleid werd en wordt gehanteerd en er werd gedacht: liever knippen dan medicijnen.
Kinderen, die momenteel toch onder dit mes moeten, worden gelukkig vaak goed voorbereid. Zo zijn er filmpjes te zien waarmee duidelijk wordt wat er gaat gebeuren. Vaak mag een van de ouders of verzorgers mee tot het moment dat de narcose werkt. In de wachtkamer kan gewacht worden tot het bericht komt dat de ingreep is geslaagd.
Meer blogs: