Hoe zenuwachtig was je voor een dictee? Het verschil tussen vroeger en nu

Als je terugdenkt aan je schooltijd, herinner je je vast nog wel die momenten waarop de leraar met een streng gezicht voor de klas stond, een stapel papier in de hand en een potlood klaar om fouten te markeren. Het was tijd voor het dictee – die de meeste leerlingen de zenuwen bezorgde.

Maar hoe zenuwachtig waren we toen eigenlijk voor een dictee, en hoe anders is het tegenwoordig voor kinderen?

Dictee toen: de stress van het potlood

Voor veel mensen roept het woord ‘dictee’ herinneringen op aan de basisschool. Vroeger was het een vast onderdeel was van de lesweek. De spanning begon al enkele dagen van tevoren, wanneer de juf of meester aankondigde dat er een dictee aan zat te komen. Je wist dat je die moeilijke woorden, waarvan de spelling maar niet in je hoofd wilde blijven, moest oefenen. Zoals je al kan raden: niemand had hier natuurlijk zin in.

Super zenuwachtig

De zenuwen bereikten vaak hun hoogtepunt op de dag van het dictee zelf. De klas was stil, behalve het geluid van krassende potloden en het langzaam uitgesproken woord door de leraar. Elk foutje voelde als een persoonlijke nederlaag, vooral omdat je wist dat elke fout met rood werd gemarkeerd – een kleur die je liever niet te veel op je papier zag. Dan nog niet te beginnen over de mening van je ouders…

Druk om te presteren

De druk om het goed te doen was hoog, niet alleen om indruk te maken op de leraar, maar ook om te voorkomen dat je bij de ‘slechtste’ spellers van de klas zou horen. De beoordeling was openbaar en soms werd de klas op volgorde van de behaalde punten besproken, wat de druk nog groter maakte. Vreselijk. Pure ellende, als je terugdenkt.

Dictee nu: de technologische voorsprong

Fast forward naar het heden. De manier waarop dictees worden ervaren, is gelukkig aanzienlijk veranderd. Hoewel de essentie hetzelfde is gebleven – het correct schrijven van woorden – zijn de omstandigheden en hulpmiddelen totaal anders.

Leren is leuk geworden

Vandaag de dag hebben kinderen toegang tot allerlei technologische hulpmiddelen die hen kunnen helpen bij het voorbereiden op een dictee. Apps en online spellingprogramma’s bieden speelse manieren om moeilijke woorden in te oefenen. De druk is daardoor iets minder, omdat kinderen meer tools hebben om zich voor te bereiden en te verbeteren.

Meer gericht op het proces in plaats van het resultaat

Bovendien zijn leerkrachten tegenwoordig vaak meer gericht op het proces van leren dan op de harde cijfers. Fouten worden gezien als leermomenten in plaats van mislukkingen. In plaats van alleen maar rode pen te gebruiken, wordt er vaker feedback gegeven die kinderen aanmoedigt om te begrijpen waarom ze een fout hebben gemaakt en hoe ze die in de toekomst kunnen vermijden.

Minder druk

Daarnaast is de manier waarop dictees worden afgenomen, veranderd. Sommige scholen maken gebruik van interactieve whiteboards of tablets, waar kinderen hun woorden direct kunnen intypen. Dit haalt een deel van de fysieke druk weg die vroeger aan het schrijven was verbonden. De focus ligt meer op het begrip en minder op de handmatige uitvoering.

Zenuwen zijn gebleven 

Hoewel de technologie en de aanpak van dictees zijn veranderd, blijft de zenuwenfactor vaak hetzelfde. Het gevoel van beoordeeld worden op iets zo delicaat als spelling is nog steeds aanwezig, vooral omdat taalvaardigheid een belangrijke basis vormt voor veel andere leergebieden.

Wat wel is veranderd, is de manier waarop we omgaan met die zenuwen. Vroeger kon een fout in een dictee voelen als een grote mislukking, maar tegenwoordig wordt het gezien als een kans om te groeien. Leerkrachten en ouders begrijpen beter dat elk kind op zijn eigen tempo leert en dat fouten een natuurlijk onderdeel van dat proces zijn.

Hoe zenuwachtig was je voor een dictee? We horen het graag in de reacties.

Meer blogs:

• Verplichte vakken voor een goede basis
• Schoolbibliotheken goed voor de fantasie en kennis van de leerlingen