Picknicken langs de rijksweg
Bermtoerisme, een fenomeen dat ontstond in de jaren 50 toen wij als Nederlanders meer geld gingen verdienen en auto’s kochten. Op zondag gingen we er lekker op uit en omdat er nog geen wegrestaurants waren en we toch even pauze moesten houden en een plas moesten doen, belandden we, jawel, en masse in de berm. “Els en Hans, halen jullie de klapstoeltjes en het tafeltje alvast uit de achterbak? Papa en ik gaan de tent vast opzetten”
Eerste vorm van massatoerisme
Ik ken het zelf niet vanuit mijn jeugd maar als ik naar de foto’s kijk dan had het vast iets gezelligs, anders waren niet zoveel mensen dit gaan doen. Auto’s kijken, nieuwe merken scoren. Waar moest je die anders zien? Nummerborden opschrijven, koffie drinken met zelfgebakken taart of koekjes. Lekkere boterhammen mee, potje voetballen langs de weg, Of badmintonnen met een zonnetje erbij.
“kijk de nieuwe Daf 55!”
“Een Daf, da’s een mooie hè pap?”
“Ja, die is nog niet zo lang uit.”
‘Heb je dat nummer genoteerd Kees?”
“Hoeveel heb je er al?”
Rijkswegen
Lekker zitten langs bijvoorbeeld rijksweg 1. (nu de A1). Zie je het voor je? “Je moet iets harder praten Gerard. Er komt net een vrachtwagen voorbij!” Dat we met z’n allen op dat moment op de eerste rij zaten en al die uitlaatgassen inademden was bijzaak. We kenden dat gevaar toen nog niet zo net als we nog niet wilden weten dat het roken van sigaretten een gevaarlijke bezigheid was.
De eerste file
Op tweede pinksterdag 1955 ontstond de eerste file bij Oudenrijn. Het was op de radio te horen en mensen sprongen massaal op de fiets om te kijken naar die lange rij stilstaande auto’s. Het voyeurisme in de mens is dus van alle tijden.
Levensgevaarlijk
“Zullen we een potje voetballen Gijs? Kijk uit!” De bal gaat de weg op en Willie gaat erachter aan. “Help, Pas op!!”
“Laat die hond dan ook niet los Geert. Logisch dat dat beest de straat op rent.”
Ooit zag ik mijn eigen hond Flipje voor mijn ogen verongelukken. Niet omdat ik aan bermtoerisme deed maar omdat ik bij een bushalte stond en hij met mij meegelopen was hij plotseling de straat overstak. Vreselijk. Ik kan er nog om huilen. Er verongelukten in die tijd heel wat huisdieren.
Oproep van prinses Wilhelmina
Prinses Wilhelmina deed een oproep in 1955 om met bermtoerisme te stoppen. Het hielp niet echt. Pas in 1965 komt er een officieel verbod om langs de rijkswegen te parkeren.
Vertel eens, hoe brachten jullie vroeger de zondag door? Herken je dit verhaal over bermtoerisme? We willen het graag horen.
Reacties 28
Ik kan mij nog wel herinneren dat we langs de A1 waar nu restaurant de Witte Bergen is wij op de hei toen wel hebben gepicknickt.
Vaak met mijn ouders gedaan en gelukkig is het hier in Frankrijk nog steeds normaal om te doen. precies om 12.00 uur langs de kant, gaat de achterbak van de auto open, stoeltjes, tafeltje eruit en dan het moment suprême...de koelbox en stokbrood, heerlijk ontspannen.
Eens reed ik met een busje langs deze mensen,waarop een passagier zei,zullen ze nu ruiken welk merk branstof je gebruikt?
Precies zoals het er staat: opklapbare stoelen en tafeltje mee, oud kleed, thermosfles. Wij gingen wel eens langs de B-weg bij vliegveld Zestienhoven naar de vliegtuigen kijken. Ook in de omgeving van Rotterdam waren leuke dorpjes als Ammerstol en Bleskensgraaf. Zomaar wat toeren op de vrije zondag, heerlijk bij mooi weer.
Ja nou en of. Niet dat wij toen veel weg gingen, maar het hoorde er gewoon bij. Als je dat nu zegt dan zouden ze zeggen ben je gek of zo. Ik vond het wel leuk. Toen kon het nog wel, niet langs de snelweg dan. Maar de provinciale wegen. Even stoppen en nu heb je gewoon de speciale ruimtes om even de benen te strekken. op een bank een boterham te eten en wat te drinken.
Wij gingen vroeger niet op vakantie. We ook geen auto, dus bermtoerisme was er voor wat ons betreft ook niet bij. Wel gingen we elk jaar met een oom en tante en hun drie kinderen "een daagje uit". Mijn vader huurde dan een Volkswagenbusje waar we met 10 personen in konden en dan was het 's morgens vroeg "eropuit": de ene keer gingen we naar de Efteling, een andere keer naar het strand in Vlissingen, dan weer naar een dierentuin. Wat het strand in Vlissingen betreft weet ik nog als de dag van gisteren. Op blote voeten lekker in het zand banjeren. We hadden ook een bal mee genomen en er moest natuurlijk gevoetbald worden. Plots rolde de bal mijn richting op en ik wil met links uithalen. Als..... ik die bal geraakt had was hij eker in Engeland terecht gekomen, maar ik raakte in plaats van de bal wel een grote basalt kei, die ik niet gezien had. Het gevolg was, dat mijn grote teen een wond had van zeker 4 centimeter. De rest van de dag was voor mij geen leuk uitje meer. Ook gingen een keer naar de Drunense duinen. We wilden er zo veel mogelijk van zien en daarom reed vader een stuk de duinen in: geen mooie straat met asfalt of stenen, maar een zandpad met kuilen en gaten, waardoor het busje ook heen en weer schudde. Wij vonden het wel leuk om door de duinen te lopen, maar moeder bleef lekker zitten in de bus. Met het gevolg, dat ze na een kleine 50 meter vader de bus liet stoppen. Ze kon niet verder, omdat ze vreselijk misselijk was, niet van het draaien of de limonade, maar wel van het hossen en klossen door de gaten en putten. Moraal van dit verhaal: tegenwoordig zie je geen bermtoerisme meer, geen families die één dagje per jaar uit gingen, maar mensen met caravans, campers, auto's met dakkoffers en vliegvakantiegangers. Weet niet wat ik nu liever zou doen!
Vaak gingen wij op zondag met de auto naar ooms en tantes maar ook wel gewoon een middagje toeren.
Onze zondag, altijd naar de kerk. Koffie drinken met zelf gebakken boterkoek. Omdat we zaterdags nog naar school moesten bakte mijn moeder dat vrijdagsavonds al. Zondagmiddag naar de wederzijdse opa en oma’s. Daar kregen we altijd het snoepje van de week van de Gruyter, geloof ik. Van de andere oma een dubbeltje. Rijk hè.
Gosh, ja, bermtoerisme. Op vakantie naar het Zwarte Woud In de vijftiger jaren en dan stoppen langs de kant van de weg. Tafel en stoeltjes uit, ketel op een primusje(?) voor thee of koffie en zwaaien als er een Nederlandse auto voorbij kwam. Want die zag je toen nog niet zo veel in het buitenland.
Tot zelfs in de jaren 1990 gingen we met de ouderen op pad en gingen dan op een open plekje in het bos de opklap stoelen uit de auto halen om dan met elkaar te picknicken.
Ja wij hadden nog geen auto dus wij kwamen niet in de verleiding. Alhoewel ik het altijd heel raar heb gevonden.
Dit is een foto uit mijn jeugd , ik woonde in Laren dit waren hoofdzakelijk mensen uit Amsterdam die even op een zondag heen en weer fietsen, en bij de snoeptent bij de Witte Bergen wat kochten of iets verder bij Tomatuva iets gingen drinken.
Wij hebben eens op een rotonde midden in de bijlmer zitten picknicken
Op zondagmiddag gingen wij steevast of naar de bioscoop, speciale kinderfilms kijken. Dik trom en cowboyfilms. De indianen waren altijd de gebeten hond. Als dan de redding kwam van de soldaten dan was het een horen en zien vergaan van de herrie. Een ander fenomeen was de speelmiddagen bij pater Saris en/of die speelmiddagen bij onze pastoor.
Is voor mijn tijd geweest ik.weet niet beter dan de p van parkeren
Is voor mijn tijd geweest ik.weet niet beter dan de p van parkeren ! Zondagochtend gingen we altijd naar opa en oma en.ik naar zondagsschool
Langs de A12, tussen Utrecht en Arnhem, langs de weg kersen en aardbeien kopen bij een kraam in de berm.
het was niet voor mijn tijd want wij hadden toen al een autootje. Dat was een Austin a35 sedan,dat was een klein lief autootje waar we veel plezier van hebben gehad. O ja hetnummer was ZG 02 -19
Vroeger was de oude Zeeuwseweg dwars door Goes. Bij het begin van de vakantie stonden we bij hotel Ockenburg te kijken naar de langs trekkende file naar walcheren. Meestal Duitsers die in de rij stonden. Het leek wel een invasie!
Zo herkenbaar en mooi, die verhaaltjes over bermtoeristme nadat steeds meer mensen zich een tweede hansje of zelfs nieuwe auto kon aanschaffen. Wij gingen in de jaren vijftig en later bij de nieuwe rotonde van Heerenveen Noord kijken met grote ogen wat er zoal langs kwam. Prachtig
Wij hadden toen helemaal geen auto. We fietsten overal heen, en ik zat af en toeop de wegberm in de polder tussen het dorp waar wij woonden en war ik naar de MULO ging. Maar dat mocht toen wel, en er kwam haast nooit een politieauto die weg op.
Hahaha heel herkenbaar , camping gasstelletje mee klapstoelen en broodjes , maar meestal gingen we richtig het Gooi -de Veluwe altijd de bossen nooit de echte snelweg of van die periodes dat we gingen vissen ( de ouders dan ) en wij gingen zwemmen in de West Friese Vaart , heerlijke tijden meegemaakt
Wij woonden twee straten van rijksweg 1. Gingen als kinderen vaak op een mooie dag kijken wat er allemaal uit Amsterdam kwam en dat was veel en allemaal in de berm. In de tijd van de bloembollen gingen we kijken naar de auto's die zo'n mooie bloemenslinger voorop de auto hadden, die waren dus duidelijk naar de Keukenhof geweest. En op goede vrijdag en paaszaterdag kijken of je bekenden zag langs komen die naar de Mattheuspassion in Naarden gingen of waren geweest. Wij zaten dus ook in de berm maar vooral om te kijken wat er voorbij kwam.
Toen was het ons uitje, geweldig.
Nee ik ken geen berm toerisme, ik ben van het platte land en mijn vader werkte in 4ploegen dat betekende dat hij 1X in de vier weken zondags vrij was. ook hadden we toen geen auto pas in de laat 1960. Toen we naar de lagere school gingen hadden we EEN dag in de grootte vakantie een dagje dierentuin of speeltuin of er een dag met de fiets er op uit. Altijd gezellig want dan kreeg je iets anders dan normaal. In 1982 vertrok ik naar Australia en als we dan eens naar nederland kwamen werden we van Schiphol gehaald wat was 2.5km rijden naar de familie, maar halfweg werd er altijd gestopt voor een krentebol en koffie daar het voor de familie anders een telange reis was. Nu in aus gaan we zomaar een 2uurtjes ergens naar toe voor een kop koffie.
bermtoerisme niet actief gedaan, maar wel bij een boerderij aan de weg deventer-zutphen kijken wat er langskwam. en dan vooral de vrachtwagens in de jaren '50. büssing, magirus-deutz, henschel, fooden, krupp-südwerke, kromhout, scania vabis, volvo, daf en legervoertuigen. met de auto naar belgië/frankrijk. door dorpsjes en stadjes waar oude mannen op een omgekeerde stoel zaten om te kijken naar het drukke verkeer.
Ja dat kon toen nog. De auto's reden nog niet zo hard als nu!! en het was natuurlijk lang niet zo druk. Voor veel mensen was dat een uitje. Een gezellige boel en waren ons van het gevaar niet bewust. We hebben ooit eens aardappels zitten bakken langs de weg de auto's reden achter ons langs. Toen was dat geweldig wat een lol. Dat zijn dingen die vergeet je nooit weer.
Ik kan nog heel goed de autoloze zondagen herinneren. Heel wat gezinnen waren op de snelwegen aan het wandelen. Wij woonden niet zover van een snelweg af. Ook kan ik mij herinneren (ik woonde toen in Zwolle) dat we langs de weg gingen kijken als in Assen de TT zou plaatsvinden. Rijendik zaten of stonden we langs de Rijksweg naar al die motoren te kijken.