Snotneus, raspende keel, gloeiende wangen… oh nee, griep! Dat betekende: niet naar school, maar lekker met een dekentje op de bank bij de kachel. Maar ook: stomen met Dampo, kamillethee met honing en zelfgemaakte kippensoep als medicijn.
Baadt het niet, dan schaadt het niet…
‘Ga je naar de dokter, dan ben je met een week van de griep af. En anders duurt het zeven dagen.’ Duidelijk: aan griep kon je niet zoveel doen. Uitzieken, dan maar. Bij de eerste symptomen van de geringste verkoudheid kwam bij ons thuis de antigrippine uit de kast. Zakjes met citroenpoeder, die werden opgelost in kokendheet water. Gauw opdrinken, laat het niet koud worden, anders werkt het niet!
Ui naast je bed
Sloeg de griep toch toe, dan had moeder genoeg remedies. Een doorgesneden ui op het nachtkastje zou helpen tegen een verstopte neus en de lucht in de slaapkamer zuiveren. Bah, dan voelde je al akelig en dan lag er zo’n ui naast je hoofdkussen te stinken…
Een flinke lik Dampo op de borst, onder je pyjama, zou ook helpen tegen benauwdheid en hoest. Soms werd er nog een warme lap, recht van de gloeiende kachel, opgespeld als een slabbetje. Dan kon de Dampo dieper inwerken, was de theorie.
En moest je ook wel eens stomen? Met je hoofd onder een handdoek boven een kom kokend water met een lepel Dampo, en dan flink inademen. Hoestend en proestend hapte je naar lucht, en dan hup, weer onder de handdoek. Het luchtte wel even op, maar jammer dat het gesnotter na een kwartiertje alweer terug was. Sommige mensen gorgelden met zout water tegen een zere, schorre keel. Of snoven water met zeezout op om een verstopte neus open te krijgen. Gelukkig, was bij ons thuis niet de gewoonte, want het klinkt heel akelig. Wel eens geprobeerd?
Niet naar school
De thermometer moest twee minuten onder je tong of onder je oksel. Niet bijten, dan breekt ‘ie! Jahoor, koorts. Dat betekende: niet naar school, maar lekker met een dekentje op de bank beneden bij de kachel – de slaapkamers boven waren natuurlijk koud, want centrale verwarming was er nog niet. Niemand mocht binnen roken, want er was een zieke in huis. Gelukkig kon je met het dienblad op de dekens nog best een potje Halma spelen. Of voorgelezen worden uit Pinkeltje, hoewel je er eigenlijk al een beetje te groot voor was… En dan een tukje, want van slapen word je pas écht beter.
Kibbesoeb
Was je zo verkouden, dat het klonk als ‘kibbesoeb’, dan was juist dát het medicijn. Verse kippensoep, getrokken van een soepkip van de slager, had magische krachten. Elke malaise kon ermee genezen. En wat blijkt? Die kippensoep is echt gezond, wetenschappers hebben ontdekt dat kippensoep het immuunsysteem ondersteunt om sneller van een griepje of verkoudheid af te komen. Haar andere medicijn: kamillethee, eventueel met een beetje honing. Of een glas sinaasappelsap, maar dan wel een beetje opgewarmd (brrr), want koude drankjes zou niet goed zijn bij een verkoudheid.
Wat deed jij vroeger als je griep had?
Door: SchoolBANK-redacteur Sabina
Reacties 10
Een uitje naast het bed kan ik me nog goed herinneren. De geur bleef dagen lang hangen in je neus ..
Vroeger heette dat gewoon verkouden. Ik ben regelmatig verkouden geweest en dat was dan, na gewoon uitzieken, met een week weer over.
leuk beschreven, inderdaad met deken op de bank, je voelde je wel niet zo lekker, maar ziek zijn en lekker verwend door je moeder was heerlijk. Ik las dan Donald Duckjes of deed spelletjes uit het Reuzenboek. Inderdaad moest je even slapen na het eten. Die ui op mijn nachtkastje gelukkig nooit gehad! Wel gorgelen met citroensap met honing.
Toen mocht de griep nog. Nu is alles verboden. We zijn net Duitsers geworden met hun paniek over ziektes. Een tas vol pillen en poeiertjes namen die vroeger mee op vakantie. Om griep te bestrijden gebruikten wij ui op een schoteltje naast bed, hete grog, natte lap om je keel, dik in de kleren onder de dekens om het uit te zweten en honing en Strepsils voor je keel. Bij heel erge hoest Drosinulasiroop. Eén keer heb ik een griepprik gehaald. Ziek geworden! Nog nooit zo erg geweest als na die vaccinatie. Smaak en reuk kwijtgeraakt daardoor. Dat is nooit meer goedgekomen. Kort geleden al de verzamelde recepten in de papiercontainer gegooid omdat nu ook de herinnering aan de geuren en smaken begint te verdwijnen. Deprimerend voor iemand die zo van eten houdt.
Dit verhaal te lezen roept bij mij ook herinneringen op in de jaren '60. Krijg flashbacks van als bed opgemaakte divan in de huiskamer en 's avonds stomen met Dampo. Daarna met de warme handdoek om je hoofd naar je koude slaapkamer want je mocht onderweg niet aan kou blootgesteld worden. In bed nog ff smeren met Dampo en warme doek erop. Tja.....toch wel goeie ouwe tijd.
Toch was er niets mis met die ouderwetse huismiddeltjes....ze hielpen wel! Keelpijn? Ik gebruik nog steeds een natte theedoek met zout bestrooid die met een veiligheidsspeld rond de hals wordt gefixeerd. Zout doet de slijmvliezen namelijk slinken zoals bekend. Stomen is nog steeds goed om de bijholtes te verzorgen, vooral als je er kamille in doet omdat dit antibacterieel werkt. Mijn moeder was altijd voorzichtig met medicatie en alleen bij hoge koorts kreeg je een aspirientje om de koorts te drukken. Ik weet niet of er toen al paracetamol was, APC tabletjes waren er wel. Als verzachtende drank had ze vaak een fles dropwater, ik meen van laurierdrop getrokken. Ook een probaat middel tegen een zere keel was een uitgeholde rammenas waar bruine suiker in gestrooid werd. Het sap wat eruit liep werd met een lepeltje af en toe ingenomen en dat werkte als een tierelier!
Geraspte appel, soms met kaneel, was lekker en regen we weleens als we griep hadden of verkouden waren. Ook heb ik twee donkerblauwe glazen potjes VIcks van 'n moeder bewaard. Ruikte lekker en gaf wat ademruimte op de borst, als je verkouden was.
Ja ik herken alles nog. Ik kreeg uitgeperste citroen met heet water erop en veel suiker. Erg zuur nog wel en dan inde kamer onder een dekentje op 2 stoelen waar een plank op werd gelegd want een bank of divan hadden we niet in de kamer waar de kachel stond. Liet mij da lekker verwennen.
"Baadt het niet"...volgens mij heeft het met baten te maken, niet met baden....dus: "Baat het niet, dan schaadt het niet..."
Grappig genoeg zijn er nog steeds mensen die niet weten dat Dampo, hete kippensoep, en warme water met citroen en paracetamol (allen paracetamol help wel tegen de pijn). en alle middelen die je bij de drogist kan krijgen helemaal niet blijkt te werken tegen de griep. Ben je gewoon gezond? dan lekker uitzieken en als het kan ook gewoon rustig blijven bewegen dat helpt tegen afbraak van je spieren. Heb je ook niet echt hoge koorts? dan lekker een stukje wandelen en dat is wel wat me moeder altijd zei, buitenlucht is gezonder dan binnen blijven zitten. En bij koorts moet je ook een raam een stukje open zetten en bij echt hoge koorts van 39 + die langer dan 2 dagen duurt kan je de huisarts bellen. Ook baat het niet dan schaad het niet is nog uit de tijd dat medische wetenschap nog kwakzalverij was schaad het niet klopt dus allang niet meer, arsenicum werd vroeger ook gebruikt als huismiddeltjes en wie kan zich nog DDD herinneren?